Romeo en Julia met gebalde vuist
De (West-Vlaamse) regisseur en acteur Lucas De Man (1982) is theatermaker bij Het Zuidelijk Toneel (Nederland) en wil in de komende jaren een aantal stukken van William Shakespeare maken, maar dan wel vanuit een hedendaagse visie. Dat betekent dat getest wordt in welke mate de thematiek in die stukken ook nog te verteren is door een hedendaags publiek. De Man is bekend van onder meer de succesproductie Bejaarden en Begeerte, eveneens een productie van HZT, gemaakt in samenwerking met acteur Oscar Kocken, waarin 65-plussers letterlijk en figuurlijk aan het woord komen over hun eerste liefdeservaringen en de daar toentertijd bij gepaard gaande intriges van religieuze en sociale aard en hoe opvattingen over liefde en sexualiteit uiteindelijk kunnen veranderen naarmate je ouder wordt.
Met Romeo & Julia laat hij dertigers, spelers van zijn eigen generatie, zien in een liefdesverhaal uit een ver verleden en een voorbije maatschappelijke context. De klassieke en bij momenten zeer poëtische tekst van Shakespeare staat in contrast met de hedendaagse technologische middelen van de realisatie, wat ook de bedoeling is. Romeo & Julia is wel niet het sterkste stuk van Shakespeare maar uiteindelijk is het thema van een onmogelijke liefde nog altijd actueel. De rivaliteit van adelijke families uit vervlogen eeuwen is nu geen onderwerp meer. De hedendaagse liefdesproblematiek gaat meer over hoe je omgaat met de verovering van de zogenaamde ‘vrije’ liefde. Over hoe vrij je wel bent als macho of als liefje voor één nacht, als twijfelaar of als carrièrevrouw. Julia zegt advocate te zijn, Romeo heeft een toeschietelijke vader. Maar er is ook, zoals bij Shakespeare, jaloezie, eer- en hebzucht.
In de vormgeving trekt Lucas De Man een aantal registers open die daarom niet allemaal een meerwaarde geven aan de voorstelling. Het optreden van Nik van de Berg en zijn Band is op zichzelf opwindend en duidelijk een verwijzing naar de bekende popmuziekfestivals waar het publiek ritmisch meebeweegt, zoals nu ook in de voorstelling gebeurt. Net iets te doorzichtig en vooral van te lange duur. Een actualisering die eigenlijk niet echt nodig was. Van meer betekenis zijn bijvoorbeeld de heel korte scènes waar de cast zich frontaal tegenover het publiek opstelt, de armen strak langs het lichaam en de vuisten gebald. Een dergelijke pose zegt veel van de inwendige strijd die zich afspeelt in het gemoed van de hedendaagse dertigers. Het zegt iets over hun strijdlust voor het behoud van de geërfde vrijheid in het zoeken naar een mogelijke bestendige liefde, maar ook iets over de kwetsbaarheid van een jonge generatie, zoals Lucas De Man zelf verklaart in een promotietekst.
Als voorbereiding tot Romeo & Julia werd trouwens in Nederland een onderzoek gedaan naar de gevoelens van angst, twijfel en verwachting onder twintigers en dertigers. Voor De Man hoort theater in een brede sociale context te staan om des te sterker aan te sluiten bij wat de mensen, het publiek, vandaag bezighoudt. Op bepaalde ogenblikken in de voorstelling brengt een geluid of een klank een zindering teweeg die de metalen elementen van een soort luchter doet trillen, wat meteen wijst op jonge onrust en innerlijke spanning. Heel korte confrontaties zonder woorden, zeggen het meest en zijn voor meerdere interpretaties vatbaar, al naargelang het zich willen openstellen van de toeschouwer. Er wordt ook heel wat materiaal aangesleept en de bekende ‘balkon-scène’ krijgt een originele benadering, maar in een minder omslachtig decor had het ook gekund.
Deze Romeo & Julia steunt op confronterende scènes. Enerzijds is er een zekere tegenstelling tussen de literaire dialoog en een vrije, losse omgang, die dan weer op zijn beurt bij de vertolkers een confrontatie inhoudt tussen innerlijke spanning en uiterlijk vertoon. Zo wordt onnodig geweld bij Romeo al eens gecompenseerd door bezinning en inzicht bij Julia. Sanne den Hartogh en An Hackselmans vormen een overtuigend middelpunt in een homogeen ensemble in een ietwat overladen scène-beeld.
Info: www.hzt.nl en www.kaartvandeliefde.nl
