The Medium. Walpurgis creëert een mini-crimi-kameropera

In het kader van het veelkantig festival Antwerpse Kleppers, presenteerde het muziektheatercollectief Walpurgis een eigen visie op de kameropera The Medium, reconstruction of a murder van Gian Carlo Menotti (1911-2007). Deze componist is een geboren Italiaan die in 1927 naar Amerika verhuisde zonder het contact met Europa ooit te verliezen. In 1958 werd ondermeer in Brussel, naar aanleiding van de Wereldtentoonstelling, zijn Maria Golovin, een opera in drie bedrijven, opgevoerd. Gewoonlijk schreef Menotti ook zelf het libretto in het Engels en dat was ook het geval voor The Medium, reconstruction of a murder, dat uit twee bedrijven bestaat, maar in de realisatie van Walpurgis herleid wordt tot een kort en krachtig experiment.

Directrice en artistieke leidster Judith Vindevogel, opteerde voor een project dat totaal afweek van de oorspronkelijke bedoeling The Medium als kameropera uit te voeren. ‘We kozen voor het avontuur’, kan men in de programmafolder lezen. Dat betekent om te beginnen een fiks inkorten. De voorstelling is een eenakter van drie kwartier geworden en van de oorspronkelijke zes uitvoerders van Menotti’s libretto en compositie, zijn er nu twee daadwerkelijk op de scène te zien: de mezzosopraan Eurudike De Beul en de actrice Simone Milsdochter. Een drastische besparing en tegelijk een kans voor labo-werk, lijkt een redelijke verklaring. Een proefproject met een ruime betekenis. Walpurgis onderzoekt hoe het gezongen en het gesproken woord, hoe zang en tekst in een zeer strikt uitgemeten keurslijf kunnen samengaan en tot een artistiek verantwoord resultaat leiden. Meteen een uittesten hoeveel experiment een publiek kan verdragen.

Het verhaal dat Menotti in The Medium verwerkt, is het drama van een oudere vrouw, Baba, die, om den brode, voorwendt

de geest van overleden kinderen te kunnen oproepen. Ze wordt daarin bijgestaan door haar dochter Monica en de kleine geadopteerde zigeunerjongen Toby die niet kan praten. Volgens Baba mislukken enkele seances door de schuld van Monica en Toby. Baba beweert ook dat ze opeens een koude hand op haar keel heeft gevoeld en ze verdenkt Toby daar van. Deze verstopt zich achter een poppenkast en Monica beschermt hem. Baba vlucht in de drank, wil Toby doen bekennen, begint te twijfelen en weigert nog seances te organiseren. Door de drank valt Baba in slaap. Terwijl Toby op zoek is naar Monica, wordt Baba plots wakker en ziet ze een gordijn bewegen. In paniek denkt ze een boze geest te zien. Ze schiet en doodt Toby. Ze geraakt helemaal in de war, gelooft dat ze een geest heeft bedwongen maar blijft twijfelen of hij haar iets wou aandoen.

Walpurgis laat die handeling achterwege en legt de nadruk uitsluitend op het oproepen van een mysterieuze wereld via een kleine afgebakende halve cirkel als speelvlak, afgeboord met een doorzichtig gordijn. De pianomuziek van Guy Van Neuten klinkt als voetstappen in een nacht. De gedempte belichting achter en voor de lichte afsluiting versterkt nog het verwachtingspatroon. Zoeklichtjes achter het gordijn en op de scène een spot die Simone Milsdochter volgt die een kleine pop uit een rood kluwen tevoorschijn haalt: de kleine Toby. Gevoelig en mooi hoe ze in de rol van Monica, Toby manipuleert als in een piepklein figuren-theater en duidelijk maakt hoe ze het zich aantrekt dat er iets ergs met hem is gebeurd. In daaropvolgende scènes maken we confrontaties mee tussen Monica en Baba, een indrukwekkende Eurudike De Beul, in présence en stem, die haar wisselende gevoelens uitzingt tegenover een luisterende en fluisterende Monica, die Baba als een trouwe verzorgster volgt. De summiere Engelse tekst van de zang wordt in het Nederlands in een bovenbetiteling geprojecteerd. In weinig tijd wordt een beklemmende spanning opgeroepen tussen de oude Baba en de jonge Monica, tussen een wereld vol onverwerkte gevoelens (Baba) en een wereld van nuchtere en voorzichtige beschouwing (Monica).

Uiteindelijk blijven in de sobere en diep doorleefde vertolking van wat van het oorspronkelijke gegeven overblijft, veel vragen over.
Info: www.walpurgis.be