Salon secret. ‘Spielerei’ rond revolutie en illusie

Door toedoen van Cultuur Gent en het Ministerie voor cultuur, breidt de Kopergietery haar locatie aan de Blekerijstraat 50, Gent, uit met onder meer repetitieruimtes, loges en kantoren. Op artistiek gebied komen er, in samenwerking met bepaalde theaterensembles, behalve  voorstellingen voor een kinder- en puber-publiek ook meer producties voor jonge volwassenen.

Met Salon secret, een co-productie Kopergietery, Arsenaal/Lazarus en Hof van Eede, wordt een publiek van jongeren (+ 16) geviseerd. De revolutionaire gedachte dat wereldwijd de politiek en het dagelijkse doen anders kunnen, is nog altijd actueel. Het is maar de vraag of meisjes en jongens die hoger- of universitair onderwijs aangaan of leerlingen uit de laatste jaren van het secundair onderwijs, wakker liggen van politiek getouwtrek, onrechtvaardigheid en uitbuiting, bewapening en terreur. Recente demonstraties ook van jongeren tegen wapenbezit en afkeer van radicalisering wijzen wel op een zekere interesse. Zeker is dat de spelers van Arsenaal/Lazarus en Hof van Eede vanuit hun eigenzinnige en vinnige speelstijl, er borg voor staan dat het, wat Salon secret betreft, geen saaie avond wordt.

Het decor is een samenraapsel van decorstukken en -doeken, waarmee verwezen wordt naar verschillende historische revoluties die vooral vernieling achterlieten. Een bloedrood gordijn herinnert zowel aan de Franse Revolutie als aan de Belgische opstand in 1830 vanuit Brussel, na het opvoeren van De Stomme van Portici, een opera van D.F.E. Auber, waarin het doofstomme vissersmeisje Fenella de hoofdrol speelt in de Napolitaanse opstand (1647) tegen de Spaanse overheersing.

Achter het rode doek wordt zeer klein de geheime vergaderplaats gesuggereerd waar de revolutionairen (hier gespeeld door vier mannen en een vrouw), in vorige tijden op gevaar van hun leven, allerhande meningen naar voor brachten en opstanden organiseerden. Dergelijke ‘salons’ bestaan wellicht nog, maar dan luxueus afgewerkt en onder een meer ambtelijke benaming. De nogal door elkaar lopende en als zodanig ook bedoelde gesprekken worden in de voorstelling niet in het geheim maar in het ‘openbaar’ gevoerd, rechtstreeks naar het publiek toe. De nonchalante manier van spelen, in een kleurrijke en symbolische aankleding, werkt relativerend in op de zogezegde dialogen over denken en doen, woord en daad, het hebben van een vrije eigen mening, bloedvergieten en het afwegen van het maken van meer of minder slachtoffers en de onverschilligheid daar tegenover.

Stilaan sijpelt de gedacht door dan ‘men’ zich wellicht illusies maakt over het slagen van het verzet waarmee veranderingen, eventueel verbeteringen worden beoogd. Sommigen leggen er zich bij neer dat ‘het nu eenmaal zo is’,  dat de verwachtingen na zoveel oorlogen en opstanden, niet zijn ingelost.

Het leuke aan de voorstelling is, dat niets wordt opgedrongen, maar dat wel kort en bondig bepaalde ideeën worden aangevoerd. Ook over de twijfel en de verwarring die daarrond kan ontstaan, in een bepaalde scène mooi geïllustreerd door het ‘stille’ spel van een vermomde Günther Lesage.

Salon secret kan een aanloop zijn tot een discussie op school of in gespreksgroepen. Om hun ‘Spielerei’ af te ronden nemen de spelers afscheid van het publiek met een heildronk. Tijdens het spelen hebben ze iets in een soepketel gebrouwd. Wat ze drinken is geen soep maar een drank die de schijn heeft van wijn. Wat de volksmond al heel lang beweert als het over politiek beleid en geheim overleg gaat, wordt in die slotscène nog maar eens gesuggereerd: ze drinken een glas en alles blijft zoals het was.

info: www.arsenaallazarus.be of www.hofvaneede.be of www.kopergietery.be