|
Boomjong: een veel-kantige miniatuur als een ongewoon sprookje
| 9 Oktober 2013 |
Boomjong - © Jelle Marteel |
Opvallend die ouders in de voorstelling Boomjong waarin Jelle Marteel en Philippe Annaert zich tot zesjarigen (en een ietsje ouder) richten. De begeleidende volwassenen komen benieuwd mee naar binnen en hebben, zo blijkt na afloop, evenzeer, zij het elk vanuit een persoonlijke ervaring, de voorstelling kunnen smaken, ook al is het geen aaiend verhaal waarmee verteller Marteel voor de dag komt.
Een jongetje woont met zijn pa en ma aan de rand van het bos, maar de ouders hebben geen tijd voor hem. Ze gaan helemaal op in de kommer en kwel voor hun mooie huis, hun dringend werk, hun eigen leven.
Boomjong toont de penibele situatie waarin een kind zich bevindt als het geen aandacht krijgt van diegenen die het dichts bij hem staan: zijn ouders. Zij maken, althans in dit stuk, het kind op een nogal egoïstische manier ondergeschikt aan het eigen belang. Boomjong is dan ook een voorstelling die ouders op de vingers tikt en het opneemt voor de onschuld van het kind. Meteen is het ook een voorstelling die de koele, beredeneerde zakelijkheid van de wereld van de volwassenen scherp tegenover de verbeeldingsdrang en emotie van het kind plaatst. Dat alles gebeurt zonder veel woorden, zonder betweterij of theoretisch gereutel, maar spelenderwijze, boordevol sfeer, fantasie en fijne achtergrondmuziek.
Sedert pak weg de jaren zeventig van de vorige eeuw, heeft het theater voor kinderen en aankomende jeugd een merkwaardige vlucht genomen. In het circuit van het jongerentheater zijn de makers almaar meer gaan beseffen dat ze in een zelfde wereld leven als het kind en de jongere voor wie ze theater maken. Het spel op de vloer dat een kind in zijn eentje fantaseert, vertrekt immers vanuit eenzelfde essentiële behoefte: greep te krijgen op de complexe realiteit rondom. ‘In de huidige maatschappelijke context lijken kinderen en kunstenaars natuurlijke bondgenoten’, schreef ooit de onlangs overleden critica Marianne Van Kerkhoven (1946-2013) in Klein Verzet (1989, Theaterpublicaties Brussel). Theater spreekt in zijn vele vormen en mogelijkheden niet enkel alle zintuigen aan, maar is ook een collectief gebeuren. Theater beleeft men in het echt, samen met anderen, met spelers en toeschouwers. Theater is geen ingeblikte wereld, niet iets dat men passief consumeert.
Marteel en Annaert herleiden die wereld tot een wondere kubus, tot een speelveld op kindermaat in de magische ruimte van een scène. Voor het veel-kantige minipodium heeft Kathleen Vinck een maquette ontworpen die het bos, de weg en het huis toont. Marteel laat de zon opkomen en maakt de natuur wakker met symfonische muziek. Een bambi dartelt op de weg tussen huis en bos. Marteel manipuleert de piepkleine figuurtjes en vertelt tussendoor over het jongetje dat daar maar wat rondloopt, want pa en ma zijn niet thuis voor hem. Dus doet het kleine baasje maar wat. En zo gebeurt het dat bos en natuur worden vernield, eekhoorntje en bambi verjaagd. Maar een oeroude eik wreekt zich. Samen met de feeën, die als vuurvliegjes het bos bewaken, wordt het jongetje als bij ongeluk onder de oude eik opgesloten. Enkel een klein houten plaatje van zijn gezicht op de eik toont waar hij gevangen zit. En zo gaan de jaren voorbij en zijn de ouders, zonder hun knaapje, verhuisd naar andere oorden. Er komen nieuwe bewoners in het mooie huis en hun kind, een dochtertje, voelt zich aangetrokken tot de oude eik. Maar haar ouders zien het anders en willen de eik laten omhakken. Tot het meisje het geheim van de eik ontdekt. Die eik zorgt trouwens voor de grote verrassing in dit stuk en hoe het afloopt voor de jongen en het meisje moet je gewoon zelf meemaken.
Marteel en Annaert boren in hun werk verschillende betekenislagen aan die samenvloeien tot een mooi geheel, tot een ongewoon sprookje, een verzoening tussen natuur en kind, meteen een confrontatie tussen de vrije wereld van het kind en de beperkende beslommeringen van de vermoeide volwassenen. Een miniatuur waarmee de makers alvast een plaatsje opeisen in het maatschappelijk kritische aanbod van het kinder- en jeugdtheater.
Info: www.bis-producties.be
|
| Dit artikel werd reeds 471 keer gelezen. | auteur(s):Roger Arteel |
|