|
NTGent en Nationaal Toneel (Nederland) creëren Vals: enerverend praten over de twijfel aan wat echt en waar is in het leven.
| 23 September 2013 |
© Phile Deprez |
Alhoewel Johan Simons pas vanaf juni 2015 (met de viering van 50 jaar NTGent) de leiding van het NTGent terug opneemt, is hij er al met zijn regie van Vals, een nieuw stuk van Lot Vekemans (1965). Van deze Nederlandse auteur regisseerde Simons in de Kammerspiele van München ook al de monoloog Judas, gespeeld door Steven Scharf (1975), door Theater heute de beste acteur van 2012-2013 genoemd. Na Zus van en het meermaals bekroonde Gif, is Vals dan de derde tekst van Vekemans die het NTGent speelt. Voor Gif, hier in een regie van Simons gespeeld door Elsie de Brauw, Steven van Watermeulen en Steve Dujardin, won Vekemans de Taalunie Toneelschrijfprijs 2010. Inmiddels is haar werk al in meer dan vijftien landen gespeeld.
In tegenstelling tot haar stukken die hier werden gecreëerd, worden in Vals meerdere onderwerpen naast en door elkaar aangesneden. Het gaat op het eerste gezicht over twee actrices die verdacht worden van een dodelijk verkeersongeval en in een politiecel op verder verhoor wachten, waar ze onverwacht bezoek krijgen van een mogelijke maar ook twijfelachtige getuige. Dit gegeven is aanleiding tot een lang uitgesponnen analyse van menselijk gedrag in omstandigheden die mensen er toe dwingen over zichzelf en hun medemens en meteen ook over het leven zelf, na te denken. In feite is Vals een vanuit verschillende hoeken bekeken zelfontleding.
Betty Schuurman speelt Kat, een actrice in het gevestigde theater, Elsie de Brauw speelt haar zus Sis, eveneens een actrice maar bekend van onder andere soapreeksen op de televisie. De zussen zijn zeer verschillend van karakter, van temperament, van opvatting over doen en laten en over kunst en ontspanning. Maar eigenlijk zijn ze samen de weerspiegeling van één mens en worden de twee kanten waaruit een mens bestaat, zij het dan met nuances en afwijkingen, hier tegenover elkaar gezet. De geheimzinnige en zogezegde getuige Gé (Bert Luppes) is de katalysator van de gesprekken en uitvallen van de zussen. Hij vertegenwoordigt de wetenschap die de menselijke natuur tracht te verklaren vanuit het principe dat wat echtheid en werkelijkheid is, afhangt van wat men ziet door goed te kijken. Enkel het oog van de wetenschap is betrouwbaar en kan de twijfel wegnemen. Het optreden van Gé, die evengoed een hersenspinsel van de zussen zou kunnen zijn, wordt bovendien door een bewust gekozen onnatuurlijke gestiek onderlijnd.
Het redetwisten over echt en vals, waarheid en leugen, kunst en amusement, feiten en veronderstellingen, gelijk of ongelijk hebben, kortom over een veelheid van spanningen, angsten en confrontaties waarmee zowel het doodgewone als het dramatisch overspannen leven gevuld is, resulteert in Vals in een te lange voorstelling. Vekemans wil en kan ontegensprekelijk heel wat over de menselijke dualiteit kwijt, maar dramaturgisch bekeken wordt het een enerverend praatstuk. De videoprojectie van een harpiste in drievoud en het mooie stukje muziek dat ze brengt, betekent nauwelijks een rustpunt in het overdadige woordenspel. Johan Simon mocht geschrapt hebben en de schrijfster is het publiek een revanche verschuldigd.
Info: www.ntgent.be of www.nationaletoneel.nl
|
| Dit artikel werd reeds 387 keer gelezen. | auteur(s):Roger Arteel |
|