|
Persona, 2013: Praten in een lege ruimte?
| 6 Mei 2013 |
© Pieter Dumoulin |
Sinds 2009 maakt het collectief met de opmerkelijke naam: Tibaldus en andere hoeren (Gent) oefeningen in het afbakenen en anders gebruiken van tijd en ruimte. De Britse regisseur Peter Brook (1925) en auteur van The empty space (1968) schreef ooit, dat theater maken begint van zodra iemand door een lege ruimte loopt, terwijl een ander iemand gewoon toekijkt. Leegte (ruimte) en stilte (tijd) zijn twee absoluut noodzakelijke elementen om met theater te beginnen, met in het achterhoofd de bedenking van John Cage, dat stilte enkel kan begrepen worden wanneer er wordt gepraat.
In 2011 werkte Tibaldus en andere hoeren, rond Persona van Ingmar Bergman, vanuit een heel vroege versie van het filmscenario. Het resultaat was een dialoog over spreken en zwijgen. Sindsdien is het kleine collectief noch altijd bezig met onderzoek naar de essentie van het theater. Timeau De Keyser (1988), Simon De Winne (1989) Hans Mortelmans (1988) en gastactrice Eva Binon (1982) kregen hun opleiding aan het KASK in Gent. Belangrijk daarbij is, dat zij begeleid werden door onder meer Sam Bogaerts, Jan Steen, Tania Vander Sanden en daarna ook meewerkten aan verschillende opmerkelijke producties van evenzeer nieuwsgierige en gedreven theatermakers.
Voor Persona, 2013 zijn ze haast vanzelfsprekend ook bij de stukken van Samuel Beckett (1906-1989) aanbeland. Voor velen is Beckett een absurdist die het over de zinloosheid van het leven heeft. Beckett inspireerde de spelers voor Persona, 2013 echter zodanig, dat ze zijn stellingen omtrent praten en zwijgen, bewegen en stilstaan combineren met deze van Ingmar Bergman en tot de slotsom komen dat praten zowel als zwijgen, mensen insluit als uitsluit.
Eerst komt een lege scène, een statisch beeld. Er gebeurt niets, maar Beckett zegt: alles is al gebeurd. Het is aan het publiek het plaatje in te kleuren. De vraag is: hoeveel leegte kan een publiek verdragen en hoe lang? Behoorlijk veel en lang, zo blijkt. Dan is er een scène met statische beelden: acteurs die stokstijf toekijken, terwijl iemand (Eva Binon) zonder ophouden praat. Zolang men praat, leeft men, zoals ook Thomas Bernhard (1931-1989) in zijn stukken aantoont. Niet wat gezegd wordt, draagt bij, alles is al gezegd, maar gewoon dat er geregeld iets gezegd wordt is primair levensnoodzakelijk.
Persona, 2013 is weer een stapje verder in een onderzoek naar essentiële elementen van theater maken. Dat niet gelijk welk publiek daarin wil of kan meegaan, is duidelijk. Dat kan te maken hebben met een afnemende interesse bij het publiek voor de evolutiegeschiedenis van het theater in zijn ruimste zin. Zowel het realiseren van een productie als de weg die door een speler of een groep wordt afgelegd om tot een resultaat te komen, zijn echter interessant en belangrijk. Het is nog altijd eigen aan labo-werk dat het vooral ingewijden aantrekt en wat het aan ervaringen oplevert, is niet altijd onmiddellijk bruikbaar, maar dat mag het verder zoeken en onderzoeken nooit beletten.
info: www.tibaldus.be
|
| Dit artikel werd reeds 475 keer gelezen. | auteur(s):Roger Arteel |
|