Theatermaggezien ®
omdat theater belangrijk is...
ARCHIEF 2000 - 2014

Letterlijk en figuurlijk gegijzeld in Wasteland van Alexandra Broeder. 4 Oktober 2012


© Kamerich Budwilowitz
Plaza Futura in Eindhoven nam de gelegenheid te baat om bij hun seizoensopening de gevierde voorstelling Wasteland van Alexandra Broeder te programmeren. De regisseuse is bekend doordat ze jonge spelers geniaal kan coachen binnen haar ijzersterke concepten. Onlangs nog mocht zij de Erik Vosprijs in ontvangst nemen vanwege de zeggingskracht en sterke vormtaal in haar voorstellingen, haar artistieke eigenheid en vakmanschap. Wasteland is een ervaringsvoorstelling waarbij het even fascinerend is om naar het spel van de kinderen te kijken als naar de reacties van het publiek.

Vaak creëert ervaringstheater situaties waarin het publiek onalledaagse, dikwijls sterk zintuiglijke ervaringen opdoet. Men wordt uitgenodigd om via die ongewone situaties na te denken over onze manier van zijn in de alledaagse werkelijkheid. Al liggend of al zittend ondergaan we tijdens de voorstelling alles wat ons wordt aangeboden, al dan niet actief reagerend. In Wasteland is er echter geen tijd om er rustig bij te gaan zitten of liggen. We worden door de kinderen van Alexandra Broeder genadeloos voortgestuwd. Zij hebben stevig het heft in handen. “Ssst” betekent hier werkelijk zwijgen en “zit” betekent zitten. De woorden die gebruikt worden, zijn schaars en simpel, maar oh zo dwingend duidelijk. Als een toeschouwer een nerveus grapje fluistert, wordt het onmiddellijk opgemerkt en de kop ingedrukt. We komen er niet onderuit. Zij bepalen het tempo, de richting, het wat, waar, hoe en wanneer, kortom alles. Het begint als een toch niet echt gezellige busexcursie, want bij het bushokje hingen er al onheilspellende krantenberichten over vermiste groepen uit. Gewaarschuwd stappen we de bus in. En wat er dan allemaal gebeurt, ook wanneer we verzeild raken in een bos, daarover kan ik niets vertellen. ’t Zou zonde zijn voor nog toekomstig publiek. Er gebeurt daar van alles, overigens zeer ingenieus uitgedacht en gecomponeerd door Alexandra Broeder. Tot we tenslotte ergens op een duistere plek zonder lampen, zonder enig redmiddel gedropt worden. De kinderen verdwijnen in het niets. Wij zijn onze oriëntatie al lang kwijt. Uiteraard wordt er gereageerd door de deelnemers. Meermaals horen we de repliek “’t is maar theater”, maar dan toch met een unheimlich gevoel. Men gaat gissen wat er verder zou kunnen gebeuren. Maar wàt als we effectief hier in dit duister niemandsland zèlf onze uitweg moeten zoeken? Sommigen blijven vertrouwensvol wachten. Anderen verkennen quasi geïnteresseerd de plek. Nog anderen gaan diverse reddingsplannen opstellen, alleen raken die dikwijls kant noch wal. Grappig om mee te maken hoe chaotisch mensen als groepsbeest in ’t leven staan. Tegenover de machtsexplosie, de gedecideerdheid en de strakke organisatie van het jonge volkje, werd het volwassen publiek echt wel een groepje ongeregeld, een hulpeloos onnozel troepje individuen, stoute kindjes die billenkoek verdienen. Ja, prachtig hoe hier de rolpatronen worden omgedraaid. Door wat de kinderen met ons uithalen, komen we tot het besef van onze eigen manipulatiemechaniekjes. Een keiharde metafoor voor wat volwassenen met kinderen doen.

Alexandra Broeder heeft de jongelui die dit spelen zorgvuldig uitgekozen, of alleszins akelig accuraat gecoacht. Ze doen het fantastisch. Niet één valt uit de toon. Binnen het tijdsbestek van de voorstelling verschuift het licht van schemer naar donker. De gekozen locatie vormt een surrealistisch decor, niet thuis te brengen. Midden in de bossen bevindt zich een open vlakte met breedsporig omgewoelde aarde. Geen werk van boeren, weet je. Wie komt hier dan nog buiten deze kinderen, die echt geen vriendelijke plannetjes met ons uithalen? Achteraf verneem ik dat dit een militair domein is. Een terrein dat wij, ex-geitenwollensokkende pacifisten, normaal niet betreden.

We waren gegijzeld, we zijn vrijgekomen, maar het gebeuren laat ons niet los. En af en toe duiken in onze herinnering nog die staalharde blikken op, vooral van dat sublieme blondje en haar onheilspellend snijdend repetitief deuntje.


Info: alexandrabroeder.wordpress.com of www.plazafutura.nl

Dit artikel werd reeds 147 keer gelezen.auteur(s):An Melis