|
Het Theaterfestival 2012
| 3 September 2012 |
© Nick Kaldunski |
Met al dan niet onverwachte boodschappen aan de theatermakers: toon wat je ervaart, voelt en ziet; word weer dwarsligger, denk averechts om vooruit te komen, is Het Theaterfestival 2012, dit keer in deSingel in Antwerpen, geopend en alweer voorbij. Tegelijk is een nieuw seizoen begonnen. Beloftevol volgens de enen, een seizoen als een ander volgens de verwachtingen van anderen. Over het festival zelf, de organisatie, de keuzes van de jury, de opkomst, niets dan lof. Het theater toont hier vele gezichten, leeft zich uit in vele artistieke vormen. Spelen in de vele betekenissen van het werkwoord staat voorop. Heel wat producties met een kleine bezetting, iets meer lichaamstaal, minder woordtheater, voldoende muzikaliteit. Toch een veelheid in kwalitatieve verscheidenheid om naar te kijken en naar te luisteren. Maar is luisterbereidheid nog in?
Elk festival is een staalkaart van een actuele periode. Het gaat goed met het theater. Weer meer nieuwe groepen in den lande, in steeds meer zalen en op meer locaties. Onstuitbaar spelplezier in almaar meer geesten en harten, ook al vertikken de media het er de nodige evenredige aandacht aan te wijden. Theater is niet kapot te krijgen. Bij heel wat makers en aanverwante medewerkers is het een onuitwisbare moedervlek.
Deze werd uitvergroot tijdens de gebruikelijke openingsceremonie. Eerst was er de Staat van de puber, een verrassend frisse woordenvloed van iemand die zich als 16-jarige maker voorstelde en blijkbaar niet op zijn mondje gevallen is: Louis Janssens van de kersverse compagnie De Snor (Antwerpen). Janssens (spreekbuis van een generatie?) als maker voortdurend zoekend en tastend, wil niet in een hokje worden gedrongen, wil ook niet om zijn jeugdig enthousiasme beoordeeld of veroordeeld worden. Hij heeft zich van de kudde afgewend en wil enkel zo vlug mogelijk zijn plekje in de theaterweide innemen, niet om er veilig en braaf te grazen maar om er de bokkensprongen te mogen maken die hij meent te moeten maken. Hij zegt het allemaal openhartig en vindt doen belangrijker dan slagen. Meteen ook een pleidooi om op alle terreinen van het maatschappelijk leven meer kansen te geven aan jongeren, de zogezegde ‘verloren’ generatie, zodat ze van hun mislukkingen kunnen leren, zoals de ouderen van nu, ook van hun vallen en opstaan hebben geleerd toen ze jonger waren.
Veel tijd om daarover na te denken bleef er niet, want daar was Stef Lernous al voor de obligate State of the Union. Zoals te verwachten en te voorzien, maakte enfant terrible Lernous, de zelfzekere, beminnelijke en unieke theateranarchist van Abattoir fermé (Mechelen), een zeer smaakvolle analyse van zijn positie als bezeten creatief theaterman. Achteraf bekeken blijkt dat Lernous eigenlijk enigszins aansluit bij wat Louis Janssens minder expliciet poneerde.
Lernous plaatst de autonome artiest tegenover een wereld die hem voortdurend miskent, misprijst, negeert. Maar dat is precies de plaats die een kunstenaar vrijwillig inneemt. Hij kiest voor onzekerheid omdat niets in dit leven zeker is. Mensen worden overstelpt met desinformatie, aldus Lernous, en daarom kan kunst, en zeker theater, bijdragen om angst te bezweren en inzicht en uitzicht te creëren, ook al twijfelt de artiest zelf vaak aan het nut er van.
Stef Lernous verwijst naar het oer-ritueel waaruit alle vormen van kunst zijn ontstaan. Hij trekt de lijn van het magische van het oorspronkelijk ritueel door naar vandaag en roept de hedendaagse theatermakers op weer sjamaan, tovenaar, kunstenaar, paria te worden. Weer offer en offeraar. Onthullend en verhullend tegelijk. Gevaarlijk voor de in slaap gewiegde, gewillig consumerende gemeenschap. Van theater je privéleven maken. Artiesten het signaal geven dat alles kan en mag, zo gaat het maar door. Een heerlijke retrospectieve van wat al vele keren is herhaald in de loop van de kunstgeschiedenis en te weinig echt is beluisterd.
Stef Lernous is geen theoreticus. Als dwarsligger heeft hij met Abattoir fermé al meer dan eens recht van spreken afgedwongen. Dank zij de dwarsliggers kunnen de treinen rijden.
Info: www.theaterfestival.be, www.abattoirferme.be, www.compagniedesnor.be
|
| Dit artikel werd reeds 180 keer gelezen. | auteur(s):Roger Arteel |
|