|
Twee keer Het K.I.P.: scheerzeepschuim en manipulatie
| 27 Juni 2012 |
© Phile Deprez |
Twee keer een drastisch ontvellen van een beschaving, zo zou je twee recente voorstellingen van Het K.I.P. kunnen noemen. Maar deze omschrijving schiet te kort omdat dit verleden seizoen gestart gezelschap met zoveel kracht de hoogte ingaat dat zijn vaart haast niet bij te houden is. Je kan het meemaken in een voetbalopera in CAMPO op het KIPfestival tijdens de Gentse Feesten en volgend seizoen nog met de hierna besproken producties. Intussen wenkt ook het buitenland.
De naam Het K.I.P. staat (niet zonder enige ironie) voor Het Koninklijk Instituut voor Podiumkunsten. Het is het resultaat van een fusie tussen Toneelgroep Ceremonia (van wijlen Eric De Volder) en Het G.E.I.T. (met nog meer ironie: het Groot Europees Instituut voor Theater). Dit kleine gezelschap was enkele tijd geleden begonnen onder impuls van Yahya terrin, die bij CAMPO in de leer was gegaan, en met de iets meer bekenden Gilles De Schryver, Oliver Roels en Robrecht Vanden Thoren. Het collectief Het K.I.P heeft nu een kern van acht spelers/makers, die voor de gelegenheid kan worden aangevuld.
Een inslaande productie van Het K.I.P. (in samenwerking met de Kopergietery) in het voorbije seizoen was ongetwijfeld Chicks for money and nothing for free. De titel verwijst naar de song Money for nothing van Mark Knopfler die muzikanten verwijt dat ze lucht verkopen en er nog voor betaald worden ook. Maar Het K.I.P. verkoopt geen lucht en wordt tot nu toe weinig gesubsidieerd.
Zes mannen, variërend in leeftijd, beleven nog eens hun apenjaren. Ze demonstreren machogedrag, jaloezie, drang naar geweld, pesterij, presteren, erotiek, hokjesgeest, begeerte. Daar komen nauwelijks woorden bij te pas. Enkel als ze samenhokken in een glazen kubus van een kubieke meter, hebben er een paar een melig verhaaltje. Waar ze naar hunkeren is een bevrijding, het zich ontdoen van het oude (nou ja) vel. De laatste sequentie van het turbulente gebeuren is dan ook een ritueel waarin de ingezeepte lichamen worden ontdaan van het scheerzeepschuim. Het is als een tweede geboorte, een langzaam ontdekken van volwassenheid, niet zonder het overwinnen van frustraties.
Met deze productie werden hoofdzakelijk laatstejaars van het voortgezet onderwijs geviseerd. Herkenning van de gespeelde situaties was er zonder twijfel. Ook gemengde reacties. Niet enkel van de begeleidende leraren of andere oudere kijkers. Belangrijk is, dat Het K.I.P. risico’s durft te nemen met een vormgeving die meteen ook repercussies heeft op de inhoud. Zogezegd aanstoot geven door het tonen van geweld en ander non-conformistisch gedrag op een scène is tegelijk aanzetten om er over na te denken.
Een tweede voorstelling van Het K.I.P, Laisse tomber, wordt gespeeld door Ineke Nijssen en Leen Roels, twee actrices die bekend zijn van hun werk bij Ceremonia en een verschil in generatie vertegenwoordigen. Het broeide wellicht al langer, maar nu hebben ze een confrontatie aangegaan. Nijssen en Roels laten verschillen in speelstijl zien maar vullen elkaar eigenlijk ook aan. De meerwaarde in hun samenspel is dan ook het samen overstijgen van de hoog gespannen verwachtingen. De mannen spelen Chicks for money… als een geolied collectief en (theoretisch) zonder inbreng van een spelleider. Het is echter evenzeer boeiend om te zien hoe ook de streng in de hand gehouden regie van Lies Pauwels aan de kwaliteit van Laisse tomber geen afbreuk doet.
Nijssen en Roels voelen zich in Laisse tomber geroepen om de wereld te veranderen, minstens te verbeteren. In tegenstelling tot Chicks for money…, is dit een praatstuk, wat niet betekent dat het gewoon een betoog wordt. De twee ijveraarsters voor het zogezegde goede doel, beleven hun uiteenzetting even sterk uitvergroot als hun mannelijke collega’s. De bijeen gerakelde teksten van wereldverbeteraars allerhande, krijgen niet alleen een hilarisch karakter, maar ze verwekken ook een aantal dramatische situaties, waarin de beide actrices sterke staaltjes van fysiek acteren ten beste geven. Het lief zijn voor elkaar, dat hier gepredikt wordt, krijgt op die manier verschillende betekenissen die dan ook in aankleding en maquillage merkbaar worden. De media blijven niet gespaard en er zijn duidelijke knipogen naar bepaalde geestelijke manipulaties over goed en kwaad, leugen en waarheid, vroeger en nu, en in de muziek naar de jaren zestig en het make love, not war-idealisme.
In Chicks for money… is de gelaagdheid duidelijker te herkennen dan in Laisse tomber waar de complexiteit van mensen die aan de rand van veranderingen staan, niet zo geleidelijk wordt onthuld. Het evolueren naar volwassenheid in de ene voorstelling en het streven naar een betere wereld (wat dat dan ook, voor elk apart, betekent) in de andere voorstelling, wordt door Het K.I.P. in beide producties vooral vanuit een fysieke benadering bekeken, vanuit een lichaamstaal in meerdere betekenissen, zelfs als het verbale, zoals in Laisse tomber, zich opdringt. Leen Roels gaat daarin aangrijpend diep. Uiteindelijk blijkt Het K.I.P. in zijn geheel, alleen al door zijn vrijpostige aanloop, een deugdelijke aanwinst.
Info: www.hetkip.be of www.campo.nu
|
| Dit artikel werd reeds 147 keer gelezen. | auteur(s):Roger Arteel |
|