Theatermaggezien ®
omdat theater belangrijk is...
ARCHIEF 2000 - 2014

Samen afzien als pijnstiller in De Pijnders van Arne Sierens 3 November 2011


(c) Kurt Van der Elst
Zes mannen torsen zware beelden in processie of stoet. Dat is afzien, dat doet pijn, vandaar dat men ze de pijnders noemt. Maar er samen de schouders ondersteken heeft ook het effect van een pijnstiller, van kameraadschap én van het samen oneens zijn. Samen sterk, ook al is er wrevel en wrijving.

De meesten zijn van het platteland naar de stad moeten komen, want de landbouw (en wat er mee te maken heeft) wordt belaagd door de landhonger van de industrie. Vandaar veel frustratie en na het trainen en het dragen, veel discussie, met drank en veel harde woorden, halve zinnen en uitschieters in het mooiste dialect. Samen vormen ze een wereldje apart en toch zijn ze herkenbaar voor iedereen die vecht voor een bestaan en hunkert naar een beetje geluk. Voor de een is het een lang verhoopt vaderschap, voor de ander een liefhebbende vrouw, voor nog een andere een goed draaiende zaak in de stad, of het bijleggen van een oud zeer. Voor iedereen: trachten overeen te komen.

Zoals deze intro doet vermoeden is De Pijnders een typisch Arne Sierens-stuk en wie Altijd Prijs (cfr Theatermaggezien, 2008) heeft meegemaakt, voelt onmiddellijk ook die zelfde kwaliteit van een uitgesproken lichaamstaal in een soms dansante choreografie (Ted Stoffer) gekoppeld aan een stoom-aflatend instinctief streektaaltje, al zijn ze nu met zijn zessen in evenveel spanningen en overspanningen. Daarbij komt nog de livemuziek van een jazzy trio (Jean-Yves Evrard, Eric Thielemans, Sébastien Boisseau) dat niet alleen ondersteunende muziek maakt, maar door inleving en gestiek mede-acteert, zij het dan aan de zijkant.

Met zijn allen (Titus De Voogdt, Johan Heldenbergh, Joris Hessels, Robrecht Vanden Thoren, Dominique Van Malder, Tom Vermeir) effectief acteren, betekent ook dat elk van hen een verhaal of meerdere verhalen te vertellen heeft. Dat maakt de voorstelling lang. In een paar gevallen en zeker in het verhaal van een ontroostbare landbouwer, wordt het vertellen net iets te lang gerekt en dreigt herhaling. Daar staat dan echter tegenover dat je met een zo sterke cast te maken hebt, die met gelijk welke tekst zou blijven boeien omdat de spelers ook hun lichaam laten spreken. Elk personage laat zich kennen door een specifiek ritme in de bewegingen gepaard aan de klankrijke spraakvariaties.

Heimwee naar het verloren platteland, naar een vroegere vriendschap of liefde of gewoon naar een droom die niet meer in vervulling kan gaan, is er de oorzaak van dat het leven uit balans geraakt en daarin speelt het decor van Guido Vrolix een grote rol. Een hellend vlak dat op de koop toe op geregelde tijdstippen kantelt, maakt het de spelers niet makkelijk. Alternerend is dit vlak een kleine muur, een worstelperk, een rustplaats, een speelterrein, een clublokaal. Het kantelen van de werkvloer duidt dan ook telkens een nieuwe fase aan in een ontwikkeling die letterlijk met vallen en opstaan naar een hoogtepunt klimt, al is het de vraag of dan voor de zes stoere, alleszins stoer doende mannen, de problemen van de baan zijn.

Het leven zoals het leven is, kan je zeggen. In de miserie van de anderen af en toe iets van de eigen grote of kleine beslommeringen herkennen, dat is het wat Sierens en zijn gezellen aan te bieden hebben, niet in de aanbieding, maar van hoge kwaliteit, al mag het een paar keer ook iets minder en iets dieper. De fysieke toestand die in alle heftigheid wordt gedemonstreerd, verdoezelt wel eens de zielenpijn. Maar dat is misschien eigen aan alle pijnstillers.


Info: www.compagnie-cecilia.be, www.dewerf.be, www.antigone.be, www.via2018.eu

Dit artikel werd reeds 243 keer gelezen.auteur(s):Roger Arteel