|
Wereldtheaterdag 2011: theater op de bres voor menselijkheid door vrede
| 26 Maart 2011 |
Dit jaar is het de Ugandese Jessica Kaahwa die de internationale theaterboodschap heeft geschreven, die ze op 23 maart 2011 in het UNESCO House te Parijs heeft uitgesproken, ter gelegenheid van de Wereldtheaterdag die op 27 maart wordt gevierd.
Kaahwa werd in 1964 in Kampala geboren en is bekend als schrijfster, actrice, regisseur en docente. Vooral is ze bekend voor haar engagement in humanitaire acties. Zij verwierf al verschillende prijzen en erkenningen voor haar onverminderd zoeken om theater in zijn diverse vormen als een constructieve kracht aan te wenden in conflictsituaties en in zaken van welzijnszorg.
Jessica Kaahwa gelooft in een “teaching by doing”. Zij is een fervente verdedigster van de mensenrechten in het algemeen en gelijke rechten voor man en vrouw in het bijzonder. Eén van haar initiatieven is een centrum voor weeskinderen op haar boerderij in Uganda, waar zij oorlogsslachtoffertjes geborgenheid en een geloof in een nieuwe toekomst tracht bij te brengen. Haar boodschap voor de Wereldtheaterdag 2011 is dan ook een voortdurende oproep voor vrede, verzoening en creativiteit, waarbij zij het theater als een bijzonder rijke factor naar voor schuift.
Kaahwa schrijft voor theater, radio en televisie, waaronder Drums for Freedom en Echoes of Peace. Zij regisseert zowel Shakespeare als Bertolt Brecht, van wie ze Mutter Courage und ihre Kinder vertaalde. Zij spreekt Engels, Frans, Swahilli, en de meeste Bantutalen in en rond Uganda. In Nigeria behaalde ze een diploma aan de universiteit van Benin en werkte ze bij de radio; in 2001 werd ze doctor in theatergeschiedenis, -theorie en kritiek aan de universiteit van Maryland, VSA. Aan de universiteit van Makerere in Uganda behaalde ze haar Mastersdiploma en is ze Senior Lecturer in het departement Muziek, dans en drama.
De boodschap van Jessica Kaahwa
Deze theaterdag is een dag van gemeend nadenken over de enorme mogelijkheden van het theater om mensen samen te brengen en verschillen te overbruggen.
Hebben jullie er ooit bij stilgestaan dat theater een krachtig instrument kan zijn voor vrede en saamhorigheid? Terwijl bepaalde landen enorme geldsommen besteden om vrede en rust te handhaven in gebieden van geweld, gaat er weinig aandacht naar het theater als een mogelijk alternatief om een conflict te doen omslaan en te beheersen. Hoe kunnen de bewoners van moeder aarde een algemene vrede bereiken wanneer de middelen daartoe van buitenaf en van wellicht onderdrukkende krachten komen?
Theater doordringt subtiel de menselijke geest, in de greep van angst en argwaan gevangen. Het geeft een ander zelfbeeld en opent een wereld van mogelijkheden voor het individu zowel als voor de gemeenschap. Het kan zin geven aan het dagelijkse doen en tegelijk allert maken voor een onzekere toekomst. Het kan te maken hebben met de politieke situatie van de mensen op een eenvoudige, ongekunstelde manier. Omdat het veelomvattend is, biedt theater een ervaring om eerdere verkeerde opvattingen te kunnen overstijgen.
Bovendien is theater een beproefd verspreidingsmiddel voor aanbevolen en vooruitstrevende ideeën die we gemeen hebben en waarvoor we ons willen inzetten mochten ze geschonden worden.
Om een vredige toekomst te kunnen verwachten, moeten we beginnen met vreedzame middelen in te zetten om de inbreng in het optuigen van de vrede van elk individu te ondersteunen, te respecteren en te erkennen. Theater is de universele taal om boodschappen van vrede en verzoening ingang te doen vinden.
Actieve, geëngageerde deelgenoten kunnen via het theater menigeen er toe brengen vroegere opvattingen af te leggen om op die manier het individu een nieuwe kans te geven keuzes te maken op basis van vernieuwde kennis en werkelijkheid. Wil theater een plaats bekleden temidden andere kunstvormen, dan moeten wij onbevreesd de stap vooruit zetten om het theater op te nemen in een dagelijks leven, dat te maken heeft met kritische beslissingen omtrent conflicten en vrede.
In het verwerken van sociale verandering en hervorming van gemeenschappen, komt het theater alreeds voor in gebieden van tweestrijd en bij bevolkingen die lijden onder een slepende armoede en kwalen. De succesverhalen nemen toe waar theater er in slaagt mensen bij elkaar te brengen om een bewustzijn te ontwikkelen en hulp te bieden aan slachtoffers met een oorlogstrauma. Culturele platforms zoals het Internationaal Theater Instituut (I.T.I.) die het duurzaammaken van vriendschap en vrede tussen de volkeren beogen, zijn daar al mee bezig.
Daarom is het karikaturaal in tijden zoals deze die we nu beleven en bewust als we zijn van de kracht van het theater, onberoerd te blijven en de wapenzwaaiers en bomzaaiers hoeders van de wereldvrede te beschouwen. Hoe kunnen instrumenten van vervreemding tegelijk instrumenten van vrede en verzoening zijn?
Ik vraag jullie met aandrang op deze wereldtheaterdag na te denken over wat in het verschiet ligt en het theater verder uit bouwen als een universeel werktuig voor dialoog, sociale verandering en hervorming. Terwijl de Verenigde Naties wereldwijd veel geld uitgeven voor vredelievende opdrachten en ondanks het gebruik van wapens, blijft het theater uit zichzelf een humaan, minder duur en verreweg een krachtiger alternatief.
Alhoewel het niet het enige middel is in het streven naar vrede, kan theater zeker erkend worden als een doeltreffend instrument binnen de vredesmissies.
Jessica Kaahwa
(Vertaling Roger Arteel)
Info: www.iti-worldwide.org en www.world-theatre-day.org
|
| Dit artikel werd reeds 296 keer gelezen. | auteur(s):Roger Arteel |
|
