Doodsstrijd in liefde en taal.
De Queeste, Locked-in
| 3 Maart 2011 |
(c) Kristien Windmolders | ‘Wij zijn op zoek naar vluchtende mensen. Maar wat als je totaal niet meer in staat bent om te vluchten? Wat als je hersenen het laten afweten?’ Dat was tien jaar geleden de motivatie van Christophe Aussems van theatermakersgroep De Queeste (nu is De Queeste een theatermakershuis) om aan Paul Pourveur te vragen een tekst voor hen te schrijven. Christophe Aussems was gegrepen door een krantenbericht over Jean-Dominique Bauby, de voormalige hoofdredacteur van Elle, die aan het locked-insyndroom leed na een beroerte. Dat is een pseudocomatische toestand waarbij de geestelijke capaciteiten functioneren, maar het lichaam volledig verlamd is. Hij kon enkel met zijn linkerooglid knipperen. Met dat geknipper heeft hij zijn memoires kunnen dicteren (zijn verhaal is ook verfilmd door Julian Schnabel: Le scaphandre et le papillon).
Paul Pourveur was in die tijd getroffen door een ander krantenbericht over Rémy Lecrenier, een jongen die in 1997 in een dorpje bij Luik zijn ex-vriendin, haar twee zussen en hun moeder vermoordde. Twee van de vier verkrachtte hij ook. Pourveur schrok ervan dat een dergelijk passioneel drama zich ook tussen jonge mensen kon afspelen, omdat aan zo'n daad toch jaren van opgestapelde emoties en frustraties voorafgingen. Behoren jonge geliefden immers geen minimaal verleden en een maximale toekomst te kennen?
Het locked-insyndroom en de moord verwerkte Paul Pourveur in een taalkrachtige tekst. Het locked-insyndroom wordt een metafoor voor de onleefbare liefde waarin twee jonge mensen gevangen zitten. De jongen vermoordt het meisje en de anderhalve seconde tussen het schot en de daaropvolgende dood is uitgewerkt tot een vijf kwartier theater.
Locked-in was het regiedebuut van Christophe Aussems, het sloeg enorm aan, en is een stuk van alle tijden. Vandaar dat een herneming na tien jaar best wel kon. Nu speelt het niet in een kleine zaal, maar op locatie. Op de première was dat in de grote feestzaal van CC Hasselt, waar zich het drama voor de glazen schuifdeuren voltrok op een paar vierkante meter, afgebakend door een streep blauwlicht. De 'hij' plakt met tape een noodkreet op de ramen, kan naar buiten vluchten, en op het einde verdwijnt hij via het balkon.
De tekst is geüpdatet. Waar in de eerste versie de val van de muur in 1989 een scharnierfunctie ter 'rechtvaardiging' van de moord heeft in het denken van 'hij', is het nu 11 september 2001: ‘We zijn de 11 september-generatie. We leven in een wereld van schokkende vernieling, van weerzinwekkende haat en ongebreidelde hebzucht. Als het dan toch zo slecht gaat met de wereld kunnen we even goed smoorverliefd worden – tot de dood ons scheidt. (…) Het maakt toch niks uit. Wat voor sporen kunnen we nalaten? Behalve vernieling en een gigantische stofwolk. Wij zijn gezegend.’
In een krachttoer van tekst en spel, zetten Tom Ternest en Lien De Graeve een hij en zij neer die zich versmachten in hun emoties, waanbeelden en passie. De ene keer laten ze zich volledig gaan, de andere keer suggereren ze subtiel en ingetogen hun onzekerheid over zichzelf. De klanken, die live gespeeld worden door Bert Hornikx, onderstrepen een gepaste sfeer. Opgesloten zijn ze in zichzelf, radeloos uitgesloten van een buitenwereld, en gevangen en geïsoleerd in hun heden en angstwaanbeelden over hun toekomst. Bijwijlen pakken ze de toeschouwer bij de lurven, bijwijlen voelt die zich een voyeur van het noodlot en neemt afstand, verzet zich tegen deze hij en zij, om niet meegezogen te worden in hun drama. Een overtuigend gebracht drama van personages die de pedalen kwijt zijn, zich willen vastklampen aan liefde en taal, maar voor zichzelf moeten concluderen dat ook taal een ontoereikend middel is om liefde op het spoor te houden, en dat ook liefde niet in taal te vatten is. En die daarvoor wegvluchten. Maar vluchten houdt eenmaal op, zich overgeven is het enige wat rest: ‘Dat ik met al mijn zorgen bij u komen mag.’ De Queeste weet deze indringende tekst opnieuw indrukwekkend te brengen.
Info: www.dequeeste.be
|
| Dit artikel werd reeds 638 keer gelezen. | auteur(s):Tuur Devens |
|