| Titus Andronicus, gruwel aan de top ten top. | 5 Januari 2010 |
Van Titus Andronicus, een vroeg werk van William Shakespeare wordt gezegd dat het moeilijk te spelen is. Gruwel en geweld tot in het absurde toe. En dan die taal die haaks op de actie staat! Voor regisseur Raven Ruëll intrigerend genoeg om het stuk nagenoeg integraal te laten spelen.
Dit seizoen staan er twee co-producties van Toneelhuis/Olympique dramatique met KVS-Brussel op het programma. Titus Andronicus is al gebeurd, in april-mei 2010 komt In de strafkolonie (naar Franz Kafka). Telkens met een “gemengde” cast: spelers van de KVS (en van het vroegere Dito’Dito) en spelers van Olympique dramatique dat onderdak kreeg in het Toneelhuis (Antwerpen).
Van Olympique dramatique weet je wat je mag verwachten: verregaande interpretaties waarbij de ernst van de zaak duchtig op de korrel wordt genomen. Ironie en parodie zijn schering en inslag. Precies in een dergelijke lachspiegel komt dan ook de onderliggende tragedie het sterkst naar boven.
Via een stuk als Titus Andronicus leg je als toeschouwer makkelijk de link naar de hedendaagse tijd waarin oorlog en terrorisme, moord en gruwel, angst en pijn, dagelijks voer zijn in de media. De regie legt daar dan ook geen nadruk op en al heeft deze Titus Andronicus een sterk Olympique dramatique-karakter, de vaste hand van Raven Ruëll geeft aan Shakespeare wat hem toekomt.
Shakespeare (1564-1616) had geen hoge dunk over koningen en andere heersers en in Titus Andronicus gaat hij wel zeer hard te keer. Hij spaart de adel niet die zich ook niet over het voetvolk bekommerde en zijn terechte aanklacht resulteert in een minder genuanceerd werk dan in zijn daarop volgende koningsdrama’s. Hij houdt het bij de uitspattingen van wraak en geweld binnen de kaste van de heersers die elkaar onophoudelijk naar het leven staan. Er is gewoon tijd noch ruimte om de personages te laten evolueren.
In zijn regie laat Raven Ruëll het absurde van de situatie sterk aanvoelen: wraak roept wraak op, geweld leidt tot nieuw geweld. De wereld is uit haar evenwicht en dat is al duidelijk met de centrale opstelling van een multifunctionele wipplank in het decor. Het sterkst echter valt de opzettelijke onverenigbaarheid op tussen de brute realiteit en de retoriek waarin deze verwoord wordt. Shakespeare laat de gruwelijkste daden gepaard gaan met mooie poëtische teksten die door de spelers dan ook met de nodige welsprekendheid worden gedebiteerd.
Het is een productie die nergens verveelt. De verregaande relativering van de wreedaardige handelingen wekt zelfs empathie op. Men vergeet er de oppervlakkige argumentatie bij. Over-acting en zwarte humor gaan er goed in, afstandelijkheid wisselt af met betrokkenheid. Het is op bepaalde ogenblikken moeilijk om aan te nemen dat het allemaal door Shakespeare is voorgeschreven. Maar spelers en regisseur hebben het volledige voorschrift met een aanstekelijk enthousiasme door een vergrootglas gelezen en uitgevoerd.
Naar Vlaamse normen is dit een grootschalige productie, zeker wat het aantal spelers betreft. Het is iets dat we hier steeds minder meemaken. Een dergelijke grote bezetting is nog altijd slechts mogelijk als co-productie, op gevaar af dat een samenwerking uit een financiële noodzaak van min of meer uiteenlopende kleine entiteiten, eenmalig is. Het mag trouwens in elk geval geen dwingende, van hoger hand opgelegde regel worden.
Er is nood aan een groot spektakel af en toe, zoals er ook nood is aan een diversiteit binnen de kleinschaligheid en gelijk welke manier van verantwoord theatermaken heeft bestaans- en overlevingsrecht. Veel volk op een grote scène hoeft de speelvreugde van de spelers noch de kwaliteit van het kijkplezier van het publiek in de weg te staan. Titus Andronicus is er de bevestiging van.
Info: www.kvs.be
|
| Dit artikel werd reeds 452 keer gelezen. | auteur(s):Roger Arteel |
|