Fobbit van Jeroen Vander Ven en Thomas Bellinck. Scherpe schets van een soldaat in een mijnenveld van colablikjes | 10 September 2009 |
In een mijnenveld van colablikjes sluipt acteur Jeroen Vander Ven van het ene potentiële gevaar naar het volgende reële risico. Hij beweegt traag, al zijn zintuigen zijn alert, zijn wapen staat op scherp, hij ademt zwaar door het gasmasker op zijn gezicht. Vorig jaar won Vander Ven met zijn monoloog Leuchter een van de twee KBC Jongtheaterprijzen op Theater aan Zee. Met het budget van 7500 euro dat die prijs opleverde, maakte hij samen met studiegenoot Thomas Bellinck Fobbit. Het werd een sterke, fragmentarisch opgebouwde monoloog over de beweegredenen en frustraties van een soldaat op missie in Afghanistan.
Wat gebeurt er met je als je intensief wordt opgeleid om iets te kunnen wat je nooit zult mogen doen? Wanneer je na een jarenlange training een staat van fysieke en mentale hyperalertheid hebt bereikt, je bereid bent om met scherp te schieten en je uiteindelijk wordt ingezet in een conflictgebied waarin 'resolutie', 'diplomatie' en 'reconstructie' de codewoorden blijken? Van zulke vragen zijn Vander Ven en Bellinck vertrokken voor hun stuk. Het tweetal baseert zich voor een voorstelling het liefst op non-fictie. Voor Fobbit (een pejoratieve benaming voor een soldaat die zich niet buiten de militaire basis waagt en dus geen directe confrontatie aangaat met de vijand) gebruikten ze films, boeken, folders, flyers, brieven, wargames en zelf afgenomen interviews (met een oorlogsverslaggever, een paracommando met een staat van dienst in Libanon en een officier van de luchtcomponent die al meer dan eens is ingezet in Afghanistan) en lieten daaruit hun personage ontstaan. Het resultaat is een scherpe schets van een jonge militair die doet wat hij vindt dat hij moet doen; en een blik op enkele van de donkere vlekken in de wereld van vandaag.
De jonge makers oordelen nergens over de soldaat die ze opvoeren. Ze laten hem op zijn eigen manier zijn verhaal doen. In de loop van het stuk leer je in opeenvolgende fragmenten de verschillende facetten van zijn karakter kennen. Hij staat er als mens met al zijn verwachtingen en frustraties, zijn charmes en tekortkomingen. Je ziet hoe de realiteit van opleiding en oorlog versmelten met de jongensdroom om een onoverwinnelijke held met een gigantisch wapen te zijn. Je voelt samen met hem de verschrikking, maar ook de adrenaline van het geweld. Je ziet de hoop en de twijfel die met zijn opdracht gepaard gaan, de anticipatie, de nood aan verstrooiing en de angst. Dat alles brengen de makers heel mooi, maar met uiterst eenvoudige middelen in beeld, waardoor Fobbit ook op visueel vlak een gedenkwaardige voorstelling wordt.
Het licht van een oude diaprojector zorgt voor een filmische montage van combat-beelden op de tonen van Bonnie Tylers Holding out for a hero. Een humoristisch schaduwspel – gebracht met diezelfde projector – krijgt een wrangere wending als het personage plotseling een vader blijkt te zijn, die een geschikte manier zoekt om aan zijn kind duidelijk te maken waarom hij naar het buitenland moet vertrekken. Zo zitten er nog enkele treffende passages in de voorstelling, die het personage en zijn verhaal telkens van een extra laag voorzien.
Niet alleen de visuele elementen en de juiste keuze van de fragmenten maken van Fobbit een sterke voorstelling. Heel veel komt ook voort uit het overtuigende spel van Jeroen Vander Ven. Zijn nuchtere manier van vertellen en jongensachtige mimiek sluiten perfect op elkaar aan, waardoor hij in enkele simpele bewegingen een personage van vlees en bloed weet neer te zetten. Hij durft ook de tijd te nemen om een scène te plaatsen, wat nog bijdraagt tot de spankracht van het geheel.
Vander Ven en Bellinck studeerden dit jaar respectievelijk als speler en als maker af aan de afdeling drama van het RITS (Brussel) en werkten tijdens hun opleiding al verschillende keren samen. Hun prestatie, die op alle vlakken meer dan degelijk in elkaar zit, doet vol verwachting uitkijken naar de toekomst van het Vlaamse theater. Op TAZ is elk jaar veel ruimte voor jong talent. Deze editie zag ik er voorstellingen waarin de acteerprestaties prima uit de verf kwamen, maar het concept hiaten vertoonde, andere waar duidelijk was nagedacht over het concept en de drijfveren, maar waar dan weer andere dingen mank liepen. Fobbit is in dat opzicht een verademing. Jeroen Vander Ven en Thomas Bellinck zijn twee namen om absoluut te onthouden.
Info: www.theateraanzee.be
|
| Dit artikel werd reeds 244 keer gelezen. | auteur(s):Ines Minten |
|