Kunstwerk van Lazarus: Wat is kunst? | 13 Juni 2008 |
Wat is kunst? Dat is de hamvraag waar de voorstelling Kunstwerk, het tweede deel van Lazarus' idealen-trilogie, voornamelijk om draait. Het gezelschap personages dat een poging tot antwoord waagt, bestaat uit drie mannen en een vrouw: drie arrogante zakken en een domme geit, om het even cru te zeggen. Ze beginnen heel gewichtig uit de doeken te doen hoezeer gespecialiseerd ze niet zijn in kunst. Opperhoofd der blaaskakerij Günther (Günther Lesage) heeft zelfs een objectieve methode ontwikkeld om kunst te beoordelen. Het voetstuk staat klaar om te vallen... er is niet meer dan één zetje nodig.
"Klaar?" vraagt Dominique (Dominique Collet). De drie heren, die naast elkaar aan tafel zitten, draaien hun rug naar haar toe en staren even in het publiek. "Ja!" Vier seconden lang krijgen ze een werk te zien: vier seconden om te beoordelen of het om een kunstwerk gaat of om bullshit. Meer heeft een menselijk brein niet nodig. Na vier seconden wordt het pure oordeel, dat gebaseerd is op intuïtie, vertroebeld door omgevingsfactoren en andersoortige 'ruis'. Het gezelschap kijkt alsof het het meent. Uit hun lege praatjes blijkt één ding: ze voelen zich ontzettend belangrijk. De veelvuldige momenten waarop het publiek de luchtbellen doorprikt zorgen voor amusante scènes. In de loop van de voorstelling leggen de personages één voor één hun schillen van vermeend intellect en evenwichtigheid af. Factoren die voor het geleidelijke afpellen zorgen, zijn zowel kunstzinnig als persoonlijk van aard.
Wat bijvoorbeeld als je het hebt over kunstvervalsingen? Wat als de vervalsing in se evenveel kwaliteit bezit als het origineel? Is de vervalsing dan kunst?
"Ha nee!" "Ha ja!"
De vier-secondenregel gaat niet langer op. Als casus wordt het interessante geval van de Nederlandse kunstvervalser Han van Meegeren aangehaald. Uit frustratie omdat zijn eigen werk niet serieus genomen werd, begon deze schilder vervalsingen te maken, onder meer van schilderijen van Vermeer. Hij kopieerde bestaande werken, maar maakte ook 'originelen', waarvan specialisten bij hoog en bij laag zwoeren dat het om authentieke Vermeers ging. Uiteindelijk moest hij een nieuwe vervalsing maken om de kunstwereld en het gerecht ervan te overtuigen dat ook de andere werken frauduleus waren. Het Van Meegeren-fragment levert enkele interessante theatermomenten op.
Ook aan het spel zal het niet gelegen hebben. Dominique Collet, Pieter Genard, Günther Lesage en Joris Van den Brande zetten hun personages met uiterst gemak en zichtbaar plezier neer. Ze stellen enkele pertinente vragen over kunst en over het leven zelve en ontmantelen hun personages tot op het gênante af. Hoewel de humor zich soms verliest in effectjes, werkt hij doorgaans wel. Helemaal interessant wordt het als het publiek in de vorm van een minachtend soort medelijden de initiële arrogantie van de personages begint over te nemen. Nog een tikje meer en dat was een geniale vondst geweest. Kunstwerk is dus al bij al een best vermakelijke en vrij interessante voorstelling, maar toch schort er iets mee. De makers hebben hun best gedaan om de verhaallijnen aan elkaar te borduren, maar hier en daar laten de naden flink los. Zoals de personages geen sluitende antwoorden weten te geven op hun Grote Vragen, slagen de makers er niet in de hiaten in hun voorstelling volledig te dichten. Meer dan met filosofische vraagstukken over kunst, gaat het publiek naar huis met vragen over plot en nevenplots. Vragen die niet aanzetten tot denken of discussiëren maar tot een gelaten schouderophalen. Die gaatjes had ik graag nog gestopt gezien.
De voorstelling gaat op tournee in september en oktober 2008.
Info: www.lazarusvzw.be
|
| Dit artikel werd reeds 473 keer gelezen. | auteur(s):Ines Minten |
|