Theatermaggezien ®
omdat theater belangrijk is...
ARCHIEF 2000 - 2014

Pakkend multicultureel.
Wederzijds, Haram
24 November 2007

Drie jongeren willen hun verhaal vertellen. Drie Marokkaanse jongeren, zo blijkt. Ze staan voor een achtergrond van een Hollandse woonwijk. Ze willen het alle drie tegelijk vertellen, de een kan niet wachten op het uitspreken van de ander. Er is iets gebeurd. Maar wat? De een verdwijnt achter de fotopanelen, de ander krijgt ruimte en adem om verder te vertellen. De panelen draaien: Marokkaanse deuren en gevels Een jongen zet een bril op, trekt een colbertje aan, het meisje trekt haar vest over haar hoofd, als hoofddoek. Nu spelen ze vader en moeder.

De Nederlandse theatergroep Wederzijds is elk jaar te gast op het Bronksfestival, en steeds weten zij met hun manier van spelen en theatermaken de jonge en oude toeschouwers te verrassen en te pakken. Wederzijds speelt vooral in Nederland, en speelt gewoon in gymzalen, zonder veel theatrale tralala. Ze moeten het echt van het spel hebben, van de kracht van de spelers, van het verhaal Na Verdronken stad (zie archief) en na De Hompelaar (samen met Gnaffel gemaakt) slaat de groep weer heel raak toe.

Haram is het verhaal van Houari, Aziza en Saïd, twee broers en een zus. Over wat er met hen een paar jaar geleden is gebeurd, toen de twee oudsten 13 en 14 jaar waren, en de jongste broer 10. Marokkaanse jongeren, in Nederland opgegroeid, school gelopen, compleet ingeburgerd, met veel vrienden en vriendinnen, allochtonen en en autochtonen. Maar dan beslissen hun ouders dat ze terug naar Marokko moeten gaan. Ze vinden dat in Nederland de opvoeding te vrij is. In Nederland is het altijd maar 'ik, ikke, ikke' en in Marokko 'wij,wij,wij'. Ook, zo blijkt later in het verhaal, zit er het feit achter dat de Marokkaanse gemeenschap scheef bekeken werd door de buurtbewoners, nadat elders in Nederland iemand van Marokkaanse afkomst een autochtoon vermoord had. De ouders lijden onder de verharding in de Nederlandse samenleving, en keren ook daarom terug. Maar in Marokko zullen hun kinderen in de besloten dorpsgemeenschap voor haram (schande) zorgen, met familiewraak tot gevolg.

Alle facetten van de multiculturele samenleving komen in het verhaal aan bod. De vooroordelen, de problemen die een multiculturele samenleving kan oproepen, maar ook de verrijking van de samenleving, de democratische verworvenheden, de warme vriendschappen, en ook de cultuurbotsingen, de discriminatie in de gemeenschappen, de vrouwenonderdrukking, het machogedrag, het gedoe over culturele en nationale identiteiten. Allicht wordt er in het vuur van de spel en de oplaaiende emoties gevloekt en gescholden op die anderen, maar ook op die van de eigen groep. En steeds wordt er gepraat, zelfs geluisterd naar elkaar. De dialogen flitsen, zoals de emoties en de gebeurtenissen, de panelen draaien van Nederland naar Marokko, naar Nederland, en blijven halverwege staan als de schuine openingen van een plek om te schuilen.

Het is een heerlijk, mooi gedoseerd spel van vertellen, dialogen, mijmeringen, en uitbarstingen. De drie spelers Kaltoum El Fan, Daniël van Klaveren en Erol Struijk zetten hun personages puur en echt op de scène. Heel organisch gaan zij over in de wisselende rollen van vader en moeder of van de brute oom, heel naturel stappen ze over van de jongeren naar de volwassenen die nu op het relaas terugblikken. Vol betrokkenheid, warmte en met veel humor.

Op een fantastische manier bewijst Wederzijds met de tekst van Ad de Bont en in een regie van Paulien Geerlings dat je de problematiek van de multiculturele samenleving boeiend én genuanceerd op de scène kunt brengen, zonder te vervallen in clichés en stereotypen, zonder drammerigheid. Haram is een boeiende voorstelling, en vooral een warme voorstelling, voor iedereen vanaf tien jaar.


Info : www.wederzijds.nl

Dit artikel werd reeds 63 keer gelezen.auteur(s):Tuur Devens