Beeldend verteltheater
Ultima Thule, ‘tisaltijdiet | 7 April 2007 |
Gomaar staat achter de kist van zijn moeder, samen met zijn 16-jarige dochter Sara en met zijn knorrende stiefvader. Tien rijen achter hem zit zijn echte pa. Gomaar is nu veertig jaar. Hij overpeinst de laatste jaren, en in een harmonieus spel van flarden flash backs, van poppen en mensen-personages, van houten rekken en tl-looplampjes ontwikkelt zich het laatste deel van de Gomaar-trilogie die Wim De Wulf voor zijn Ultima Thule maakte.
Een vijftal jaren geleden begon Wim De Wulf en zijn figurentheatergezelschap aan een lang project: figurentheater maken voor (jong)volwassenen. Naast de kleuterproducties wil Ultima Thule zich profileren als een gezelschap dat wil laten zien dat figurentheater wel wat meer is dan poppenkast (dat deden ze al langer, net als andere Vlaamse figurentheaters) en dat theater met poppen ook iets is voor volwassenen. (en dat doen andere Vlaamse figurentheaters niet of slechts sporadisch).
Ultima Thule wil met poppen en figuren verteltheater maken, boeiend en suggestief een verhaal op de planken brengen, waarbij de woorden en de suggestieve visualisering de fantasie van de toeschouwers moeten prikkelen. En dat lukt hun heel goed!
1900 naar de gelijknamige tekst van Alessandro Baricco (zie archief) werd in 2004 genomineerd voor de 1000Watt-prijs en had voor internationale doorbraak kunnen zorgen, als er geen subsidievermindering geweest zou zijn. Daarna volgde Milos naar een novelle van de Tsjechische schrijver Bohumil Hrabal, en ook Stekezotvanu, het eerste deel van de Gomaar-trilogie van de hand van Wim De Wulf. Het jaar daarop volgde deel twee, en nu is er dus deel drie. Volgend seizoen wil men de trilogie in één geheel brengen, met fanfare, jazzmuzikanten en een uitgebreidere cast.
Het Gomaar-verhaal is een echte Bildungsroman geworden, en schetst de ontwikkeling, de vorming van een personage, van kind naar volwassenheid. In het eerst deel van de trilogie zien we Gomaar als kind opgroeien op een boerderij. Hij komt dan tot de ontstellende ontdekking dat Godfried, de man van zijn moeder, niet zijn vader is, maar dat dat zijn maat, de knecht Gaspard is. In deel twee is Gomaar 17 jaar en vlucht naar de stad, waar hij zich wentelt in het turbulente studenten- en artiestenleven van de jaren ’70. In het nieuwe deel is Gomaar veertig, helemaal volwassen, of toch niet?
De titels van de drie delen (stekezotvanu, wiedatterieris en ‘tisaltijdiet) geven expliciet het gehanteerde taalregister aan. Met gespijkerde en vaak gebalde taal laat De Wulf zijn personages dialogeren en het verhaal vertellen, soms barok en plastisch, meestal in een bonkige taal die doet denken aan de wreken van Permeke.
In de volkswijsheid heet het dat je pas écht volwassen bent als je geen ouders meer hebt. Dat kun je voor een groot gedeelte op het hoofdpersonage Gomaar toepassen: nu zijn moeder gestorven is (zijn echte vader is al lang in de schaduw des levens van hem verwijderd) overloopt hij de jaren na zijn studentenleven . De voorstelling van zijn toekomstige vrouw Anna aan zijn moeder, de disputen met zijn stiefpa Godfried, zijn pogingen om zijn ma bij zijn stiefpa weg te krijgen, de geboorte van zijn dochter Sara, zijn pogingen om een kunstenaar te worden, de ontwrichting van het huwelijk, zijn werk op een booreiland, zijn puberende dochter, waarin hij zichzelf herkent , de twijfels, de leegte die opduikt na de dood van moeder, de innerlijke groei naar gelaten rust .
Ook dit keer spelen Sven Ronsijn en Els Trio op een schitterende manier de verschillende rollen, door elkaar, en met poppen. Zij worden aangevuld met Joris Jozef, die vooral de knorrende en mompelende stiefpa is, en een hand toesteekt bij de poppenmanipulatie. Ook dit keer zijn de Permeke-achtige expressieve, poppen van Filip Peeters. Hun koppen spreken boekdelen, en een kleine beweging geeft een volle emotie van twijfel, verdriet, vreugde weer.
Een gelijkaardige eenvoud zien we in de décorspullen. Waren het in het eerste deel van de trilogie bijvoorbeeld stapels houten paletten, nu worden houten rekken verschoven, op hun kant gelegd, omgedraaid om de kist van de moeder te suggereren, of de motor of als geheel (heel knap) het werk op een booreiland.
Al de elementen vloeien in de muziek met de flarden flashbacks, de reflecties, de dialogen mooi in elkaar over tot een dik uur aangenaam en boeiend verteltheater met poppen, zoals alleen Ultima Thule kán brengen. En hoe!
Info: www.ultima-thule.be
|
| Dit artikel werd reeds 225 keer gelezen. | auteur(s):Tuur Devens |
|