Theatermaggezien ®
omdat theater belangrijk is...
ARCHIEF 2000 - 2014

Voetbaloorlog eindigt niet.
DUS (een heizeldrama) van Theater Zuidpool is meer dan een herdenking.
24 Maart 2007

In DUS(een heizeldrama) laat Theater Zuidpool een aantal personages vertellen hoe zij het Heizeldrama van mei 1985 hebben ervaren. Het zijn geen opwekkende verhalen en veel medevoelen met de slachtoffers komt er ook niet uit. Eerder een rauw proces dan een rouwproces.

Zuidpoolacteur Jorgen Cassier stond effectief op 29 mei 1985 als kleine voetballer bij de miniemen in het Heizelstadion in Brussel in de voormatch tot de finale voor de Europese Beker van de Landskampioenen tussen Juventus Turijn en FC Liverpool. Hij maakte een doelpunt voor zijn ploeg die ferm aan het verliezen was. Was dat het sein voor een slachtpartij onder supporters nog voor de grote match begonnen was? Het klinkt als een grap, maar meer dan twintig jaar na datum is men nog altijd met het hele wereldschokkende voetbalschandaal niet in het reine en het zal wel niet omwille van ooggetuige Jorgen Cassier zijn, dat Theater Zuidpool daar nu een toneelstuk over maakt.

Zuidpool is de nieuwe ploeg die in Antwerpen en op reis met ontoereikende middelen maar met des te meer verbetenheid, het werk van het RVT-Theater Zuidpool van Peter Benoy en Koen De Sutter op een eigen manier verder uitbouwt. Ze zijn nu al meer dan een seizoen bezig en hebben zowel in een paar eigen producties als in een samenwerkingsverband met onder andere Antigone (Kortrijk) hun inzet duidelijk gemaakt.

DUS (en heizeldrama) is opgevat als een collage van getuigenissen. Bijzonder aan de voorstelling is echter dat ze wordt ingezet door een live uitgevoerd vioolstuk van Edward Elgar dat echter wordt overdonderd door de geluiden van een voetbalstadion in volle actie. Daarop nemen de spelers plaats aan de schminktafel en maken ze zich op voor hun rol. Ze grimeren zich zelf een masker dat in kleur en vorm naar hun standpunt in het drama verwijst. Symboliek en duiding, realiteit en vervreemding zonder franjes.

De opgeroepen getuigen tonen een kleine staalkaart van de samenleving en van de supporters. In het algemeen komt hun verhaal neer op een zelfverdediging of op een vlucht in het anecdotische en vooral in egoïsme. Eigen vel eerst was trouwens de overheersende teneur op de gruwelijke avond in het Heizelstadion. Hoe een dergelijke ramp kon vermeden worden is ook nooit grondig onderzocht. In de paar gevoerde processen zijn betwistbare straffen uitgesproken. Maar daar gaat de voorstelling niet over. Men beperkt zich tot het verhaal van de man of vrouw die geen schuld treft maar midden in het geweld terecht kwam en op een instinctieve manier reageerde. Het meest laconieke verhaal komt van een traiteur (Josse De Pauw) bij wie een paar honderd maaltijden besteld waren en die het na afloop moest stellen met enkele spelers die zich kwamen bedrinken.

De teneur in de verhalen verraadt een hoge mate van onverschilligheid tegenover het hele gebeuren, een zakelijkheid ook die gêne opwekt, vooral over het feit dat de match toch is doorgegaan zelfs nadat bij de organisatoren bekend was dat er tientallen doden waren, iets wat zo lang mogelijk voor de duizenden voetbalfans rond het plein verzwegen werd.

Jan Bijvoet, Jorgen Cassier, Sofie Decleir, Josse De Pauw en Koen Van Kaam brengen dat alles nogal uitgesponnen in herinnering. Hier en daar mag een verhaal ingekort. De voorstelling is kennelijk gemaakt zonder aanwijsbare regisseur. Een strenge hand had herhalingen kunnen vermijden.

Zeker is dat een dergelijke productie het publiek niet onverschillig laat. Na de première gaven getuigen aanvullend commentaar. Zeer recent heeft de UEFA de Europese politiechefs bijeengeroepen voor grondig overleg over de strijd tegen het geweld in de stadions en meteen de politici gesmeekt hen te helpen. Voetbal is verworden tot een oorlog die niet eindigt en het Heizeldrama van 1985 is een wonde die moeilijk geneest. Het is een probleem dat iedereen aangaat. Met DUS (een heizeldrama) brengt Theater Zuidpool in alle bescheidenheid rauwe realiteit en fictie op een originele en herkenbare manier samen. Schuldvraag en oordeel blijven open en liggen in het kamp van het publiek.

Reisvoorstellingen tot einde mei 2007.


Info: www.zuidpool.be en www.thassos.be

Dit artikel werd reeds 215 keer gelezen.auteur(s):Roger Arteel