Theatermaggezien ®
omdat theater belangrijk is...
ARCHIEF 2000 - 2014

Puur genot van de tederheid van een ontwakende straat.
Toneelhuis/HETPALEIS, Lotte van den Berg, Het Blauwe Uur
15 September 2005

Zes uur 's morgens. Na een uur rijden door nacht en nevel, en na een kop koffie, trek ik samen met een groep al dan niet wakkere mensen door straten van Borgerhout. Het is nog wat donker, en stil. Wij worden verzocht ook stil te zijn. Ons fluisteren wordt af en toe overstemd door passerende wagens. In een straat staan krukjes, we nemen er ieder een, en lopen verder. Je kijkt naar de huizen en appartementen. In sommige brandt er toch al licht. Zo ook in de straat waarin we belanden. Over de breedte van de straat gaan we op onze krukjes zitten, krijgen een mok thee, eventueel een deken tegen de kou. En daar zitten we dan, starend naar het Oosten, naar een weg die onze straat kruist, naar het opkomende licht. Het Blauwe Uur is aan de gang. In de voorstelling én in realiteit. In een paar huizen opzij zie je wat beweging. Een keukenlicht gaat aan, iemand met een sigaret in de mond opent het tuimelraam. Hoort het erbij, of is het toeval? Je voelt het, dit wordt een voorstelling die zich afspeelt op de raakvlakken tussen realiteit en dramatische realiteit. Dit wordt genieten. En het is genieten.

Het Blauwe Uur werd in 2003 genomineerd voor de 1000Watt-prijs, als een van de beste kinder- en jeugdtheaterproducties van dat jaar. Ze was gemaakt door de Nederlandse Lotte van den Berg (ja ja, inderdaad de dochter van de beroemde poppentheatermaker Jozef). Ze speelde in Noord-Nederland, op een ontiegelijk vroeg uur 's morgens. Nu krijgen we gelukkig de kans ze hier ook te zien.

Nieuwsgierig kijk je voor je. Gebeurt er iets of niet. Die man die daarachter zijn hond uitlaat, maakt ie deel uit van het gezelschap? En de werkman in gemeenteplunje die zorgt dat een paar straatlampen branden? En de postbode die de kranten bezorgt en ons, heel verbaasd kijkend, passeert? Die paar muzikanten in uniform die daarachter het kruispunt passeren, horen er zeker bij. Ook de majorette die onze straat inslaat. Een man in sportoutfit komt uit een huis, hij trapt zijn sigaret uit en gaat dan joggen. De overbuurvrouw komt in peignoir kijken of de krant er al is. Zo valt er steeds iets te zien, en steeds meer ontvouwt zich een spel tussen de personages, is er interactie in de straat. De straat ontwaakt. Stratenvegers rijden met hun karretje de straat in, gaan bij ons zitten, en beginnen te spelen met de mokken.

Regisseuse Lotte van den Berg heeft een zeer sfeervolle voorstelling gecreëerd. Met minieme bewegingen, minimaal spel en in een paar rake trekken zijn personages getekend, stralen ze samen met het opkomend licht en de afbrokkelende stilte het blauwe uur-gevoel. Het uur tussen nacht en dag, het uur tussen slapen en ontwaken. Het uur van dromen en weten dat je droomt. Heel lucide allemaal. Vergeef me de cliché-uitdrukking, maar het is echt hartverwarmend om naar te kijken, dit te mogen meemaken.

Vorig jaar heb ik van Lotte van den Berg Begijnstraat 42 gezien, haar theaterproject in de Antwerpse gevangenis. Dat theater met gevangenen, cipiers en acteurs van het Toneelhuis raakte de toeschouwer enorm. Het was echt theater dat je inpakte, aangreep En dat doet Het Blauwe Uur ook. Allicht heb je op straat niet die beklemming van ingesloten zitten, maar met even grappige absurditeiten en kwinkslagen ontstaat er een directe, ontwapenende band tussen het gebeuren en het publiek. Een band die je niet meer loslaat. Zelfs als we na een uur achter de muzikanten die nu een beetje muziek produceren, mogen lopen. Je krijgt een ontbijt, en deze kijkervaring bepaalt de rest van je dag.
Lotte van den Berg, ondertussen al gebombardeerd tot het nieuwe theaterwonderkind van de Lage Landen zal met de komst van Guy Cassiers in 2006 deel gaan uitmaken van de artistieke kern van Het Toneelhuis. In een interview zei ze over de herneming van Het Blauwe Uur: "Deze voorstelling ontregelt je hele dag." Je leest dat vooraf sceptisch.

Maar inderdaad, achteraf constateer je dat het waar is. Je kijkt anders naar de dingen en mensen, details vallen op, je begint verhalen te verzinnen over de wildvreemdste mensen op straat. Die verzinsels bespaar ik u, maar ik kan alleen maar zeggen: Ga kijken!! Het is vroeg, ik weet het, maar echt, je moet het meegemaakt hebben.


Nog tot en met 2/10 in Borgerhout. In het weekend van 24 en 25 september in Amsterdam.

Info en reserveren via Het Toneelhuis 03/224.88.44 of www.toneelhuis.be

Dit artikel werd reeds 156 keer gelezen.auteur(s):Tuur Devens