Theatermaggezien ®
omdat theater belangrijk is...
ARCHIEF 2000 - 2014

Aalst.
Victoria overstijgt feiten en landsgrenzen met factietheater.
7 Juni 2005

Factietheater (vroeger sprak men van docudrama) is theater waarin uitspraken van reëel bestaande mensen en exacte feiten worden weergegeven. Ze worden echter door spelers vertolkt en als theater gerealiseerd, zodat er fictieve elementen worden aan toegevoegd. Het documentaire van de realiteit krijgt daardoor een diepere dimensie, wordt breder bekeken, wordt als het ware doorgelicht. Dat is zeker het geval met Aalst, een productie van Victoria (Gent) die vorig seizoen om uiteenlopende redenen een enorme aandacht kreeg in de media. Van deze productie wordt nu een Engels- en Franstalige versie gemaakt en volgt in 2006 zowel een binnen- als buitenlandse tournee.

Het uitgangspunt van Aalst, is het proces naar aanleiding van een dubbele kindermoord in een hotelkamer in de stad Aalst, begin 1999. Dit familiedrama en het assisenproces werden onder meer ook in het TV 1-programma Koppen behandeld. Dit en ander researchmateriaal werd door Victoria aangevuld met teksten van Dimitri Verhulst. Regisseur Pol Heyvaert herschikte het materiaal, maakte een eigen partituur en gaf de jonge, in de criminaliteit gesukkelde ouders, Kathy en Kurt (namen die in de voorstelling worden gebruikt), een stem.

Lies Pauwels en Felix Van Groeningen spelen het koppel sober en intens. Heyvaert streeft in zijn regie grote waarachtigheid na en de spelers geven ze. “We maken er geen theater van”, zal de optie geweest zijn. Alleszins geen virtuositeit. Op die manier slaagt Victoria er in niet enkel de onmacht en verregaande naïeviteit van Kathy en Kurt, maar ook een eigen kijk op deze pijnlijke zaak weer te geven. Pauwels en Van Groeningen belichamen in dit nagespeeld proces een geval van geestelijke armoede die de modale burger niet meer voor mogelijk acht in een weelderige consumptiemaatschappij en een tolerante verzorgingsstaat. Het is even fel schrikken als je hoort met welke argumenten Kathy en Kurt zich verdedigen. Heyvaert en zijn medewerkers hebben met deze daders te doen. Vooral Dimitri Verhulst, die het script schreef.

In het Victoria Magazine van Januari-Februari 2005 verklaart Verhulst helder en onthullend hoe hij Aalst schreef vanuit het vreemde gevoel meer geluk te hebben gehad dan de moordenaars in zijn stuk:

“Ik had een theaterstuk kunnen schrijven waarin de hoofdpersonages afwezig bleven en het hele relaas ons werd verteld vanuit het standpunt van de buren, familieleden, enz. Wat mij echter ontzettend veel meer aangreep aan dit concrete geval was, toen ik de debatten in de rechtszaal beluisterde, dat de achtergrond van de moordenaars enorm sterk op die van mij leek, en dat daar zodanig over werd gepalaverd dat het haast belangrijker werd dan het wapen of het motief. Het feit dat de moordenaars instellingskinderen waren en dat daar nadruk op werd gelegd vind ik, als instellingskind, moeilijk te verkroppen. Ik heb gewoon geluk gehad dat ik nog niemand heb vermoord, anders zou mijn verdediging min of meer hetzelfde hebben geklonken. .... Waarom werd ik de schrijver van een stuk waarvan ik een personage had kunen zijn? De moordenaars waarover het hier gaat zijn marginalen, daar lijkt iedereen het over eens te zijn, en voor mij is dat slikken. Mijn naam staat ook soms in de krant, alleen is het in een andere katern. Geluk gehad. Dat is het andere stuk dat ik had kunnen schrijven: het stuk over de kanteling van het bestaan, waar de marginaliteit bestendigd wordt of waar men er uit verdwijnt.”

Aalst is een stuk dat, onuitgesproken, vele vragen oproept bij de makers van de voorstelling en bij het publiek. Het is niet aan het theater om antwoorden te geven, wel om mensen stof tot nadenken te bezorgen. Aalst is als theaterproductie geslaagd omdat feiten en fictie, ontroering en vervreemding, perfect samen gaan. Als man of vrouw, met of zonder kinderen, blijf je er na afloop mee bezig, of je het wil of niet. Toneelmatig inspelen op de actualiteit kan op verschillende manieren gebeuren. In Aalst is het een frontale aanval.


Info: info@victoria.be en www.victoria.be

Dit artikel werd reeds 86 keer gelezen.auteur(s):Roger Arteel