Orpheus en Eurydice als spektakel van Hades
Theater Froe Froe speelt Orfee | 23 Mei 2005 |
Het oude verhaal uit de Griekse mythologie over Orpheus en Eurydice vind ik een van de mooiste liefdesverhalen uit de literatuur. Zoals bekend, weet Orpheus als zanger en als lierspeler niet alleen mensen maar ook wilde beesten en de hele natuur te vertederen en te ontroeren. Als zijn geliefde Eurydice door een slang gebeten wordt, sterft en naar de onderwereld moet, daalt ook hij af in het dodenrijk van Hades en weet diens gemalin Persephone met zijn gezang te vermurwen om Eurydice terug naar het rijk der levenden te laten gaan. Op één voorwaarde: als ze uit de onderwereld teruggaan, mag Orpheus niet omkijken om te weten of Eurydice hem wel volgt. Hij kan zich echter niet bedwingen en Eurydice daalt voorgoed terug. Orpheus is ontroostbaar en zwerft over de aarde rond, zonder ook nog maar enige belangstelling voor andere vrouwen te koesteren. Hij wordt vermoord, en zijn ledematen en zijn lier zwermen uit over de zee. Toch een mooi verhaal, nietwaar. Het verhaal is vaak afgebeeld en we kennen het ook uit opera’s, o.a. van Gluck. Als ik de aria “Ché faro senza Euredice” hoor, krijg ik nog altijd een beetje kippenvel.
Theater Froe Froe ging dit verhaal herwerken naar een theatervoorstelling met poppen. Een paar maanden geleden hadden ze bij muziektheater Transparant met poppen meegespeeld in Dido, ook al zo’n tragisch verhaal over een vrouw, die door haar geliefde Aeneas in de steek gelaten wordt vanwege zijn drang naar wereldse macht, en zichzelf verbrandt. Die verhaallijn werd toen in die muziektheateruitvoering behouden, en het stuk haalde haar kracht uit het heel ingetogen en suggestief spel. (zie recensie in het archief).
Met de verwachting nu eenzelfde bewerking te zien rond het verhaal van Orpheus ging ik naar Orfee. Mijn verwachtingen werden niet ingelost, maar ik geef grif toe, dat dat mijn probleem was. Het begon al met een zeemzoet liefdeslied. Vreselijk cliché, zonder het cliché te doorbreken. Ik moest mijn kijkgedrag omschakelen, een tabula rasa maken, het stuk onbevangen op mij af laten komen. Maar ja, dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan.
Froe Froe houdt de verhaallijn wel aan, en laat het stuk beginnen met de liefde tussen de ijssalonuitbaatster Euridyce en de jongen Orfee. Maar het hoofdpersonage in deze versie is Hades, de koning van de onderwereld, die gewoon een jong blaadje wil hebben, en daarom Eurydice laat sterven en tot zich laat komen. Eigenlijk is Orfee een Koning- Ubu-verhaal, het verhaal van een koning die machtsgeil is, en als een ettertje zijn zin doordrijft. Die link met koning Ubu wordt nog versterkt doordat acteur Marc De Corte, die een paar jaar geleden bij Froe Froe koning Ubu vertolkte, nu het personage Hades speelt, op een gelijkaardige lichamelijk-koldereske en groteske manier. Dat doet natuurlijk niets af aan de kwaliteit van de voorstelling an sich.
Want als ik met die totale andere benadering van het Orfeusverhaal vrede heb genomen, kan ik toch wel genieten van de typische Froe Froe-aanpak: poppen in al zijn vormen en gedaanten, een speelse manipulatie, live muziek met een paar songs, uitvergrote videobeelden op groot scherm van dingen die op de scène in het echt te zien zijn, het gebruik van objecten en materialen, surrealistisch aandoende scenografie, spitsvondige machinerieën zoals de veerboot van Charon, enzovoorts. In die groteske opgeblazen enscenering wordt dan op het randje van overacting gespeeld. De personages zijn typetjes, zijn tot bijna archetypen uitgegroeid, tot personificaties van machtsgeilheid, jaloezie, bemoeizucht, naïviteit (in de aardige vertolking van Eurydice door Stanley Routes actrice Hilde De Baerdemaeker).
Orfee is een absurdistische vaudeville geworden, met gags, inventieve verrassingen in spel en beeld, maar soms met een té grote meligheid in tekst en situatiehumor. Het stuk overtuigt zeker niet constant.
Het einde van het Orfeus en Eurydice-verhaal heeft Froe Froe zoals gezegd behouden. Eurydice moet terug naar de onderwereld, Orfeus moet alleen verder. Dergelijke tragiek staat natuurlijk haaks op al het absurdkomische van het stuk, en wekt zeker geen ontroering op, laat staan dat er sprake is van een catharsis. Maar het was wel spektakel.
Voor iedereen vanaf 10 jaar. Nog tot en met 28 mei in Fort IV in Mortsel. Volgend seizoen in september en oktober op reis.
Info: www.froefroe.be
|
| Dit artikel werd reeds 105 keer gelezen. | auteur(s):Tuur Devens |
|