| De eeuwige, altijddurende schuld van Skagen | 19 Maart 2005 |
Met de voorstelling Door mijn schuld presenteert het collectief Skagen het eerste deel van haar trilogie dat de naam Hemel krijgt. In 2006 wordt deel twee Vagevuur verwacht dat gebaseerd zal zijn op De Pest van Camus en in 2007 volgt deel drie Hel op basis van Reis naar het einde van de nacht van Céline. Voor deze eerste voorstelling haalde Skagen inspiratie uit het onverfilmde filmscenario Le Bagne van de Franse schrijver Jean Genet (1910-1986). Le Bagne speelt zich af in een gevangenis, wat niet verwonderlijk is. Genet werd tijdens zijn leven immers voor verschillende misdrijven veroordeeld en spendeerde dan ook vele jaren in diverse gevangenissen in Europa. Gevolg is dat ‘het gevangenschap’ en de thematiek van goed en kwaad vaak opduiken in zijn werk. En dat is ook in de tekst die Skagen ensceneert het geval.
We zien zes figuren. Drie gevangenen. Eén bewaker. Eén geestelijke. Eén directeur. Alle zes wachten ze op de komst van de jonge schurk Forlano. Ze praten en dromen over hem, verheffen hem tot een andere dimensie, verafgoden hem. Niemand die deze Forlano kent. Niemand die hem al gezien heeft. Hij wordt een mythische figuur. Een god. Een nieuwe Christus. De sfeer op scène is enigszins beladen en vreemd. De acteurs bevinden zich rond een schijf die centraal op het podium staat en naar achter toe schuin omhoog loopt. Het geeft meteen de heersende hiërarchie weer. Onderaan de gevangenen. Bovenaan de gezaghebbers van de gevangenis. Op de schijf zelf worden verschillende religieuze beelden geprojecteerd. En dat blijkt een centraal gegeven te zijn in de voorstelling.
Het zijn vooral de drie die het bewind voeren die zich fanatiek gedragen en religie gebruiken als bezwerend middel. Alle drie lijken ze gefrustreerd en neurotisch. De bewaker is bezeten van zijn eigen lijf, van discipline en van de hunker naar een sterk karakter. De directeur van zijn al dan niet geslaagde bewind en mogelijke machtsaanzien. En de geestelijke is net iets te fanatiek in zijn geestelijkheid. De drie gevangenen daarentegen zijn gezien de omstandigheden vrij nuchter gebleven. Ze worden echter meegenomen in het fanatisme van de andere drie. De hele voorstelling door zijn de religieuze tussenkomsten een middel om de eigen verstoorde geest te bedwingen. Zo worden bepaalde handelingen of woorden vaak herhaald en krijgen ze een ritueel karakter. De liturgische liederen die bij elk mogelijk moment van innerlijke onrust worden aangeheven ter verlossing van de zonden. De geestelijke die zijn uiteenzetting over het ‘plan’ dat hij met de gevangen heeft, blijft herhalen om zichzelf er van te overtuigen dat het juist en waar is. De verschillende momenten waarop met het laatste avondmaal begonnen wordt in afwachting van de komst van Forlano. En uiteindelijk het offer. Van Forlano. De nieuwe Christus. Het oordeel is belangrijker dan het proces, aldus de directeur. Het ritueel zal zuiveren. Maar Forlano komt niet en uiteindelijk offert één van de gevangenen zich op.
Hoewel er heel wat betekenis en symboliek in de voorstelling aanwezig is, wordt het toch niet echt duidelijk waar Skagen met dit alles precies naartoe wil. De coherentie van het geheel lijkt (nog) te ontbreken. Bovendien zit er ook een zekere onzekerheid in het spel en worden er net iets te veel tekstfouten gemaakt om niet storend te zijn. Desondanks bevat deze voorstelling een boeiende symboliek, die bij momenten vergezeld is van een leuke humor.
Info: www.skagen.be
|
| Dit artikel werd reeds 57 keer gelezen. | auteur(s):Kerensa Verhoosel |
|