| Theater Antigone en het grensgevoel. | 4 Juli 2002 |
Het seizoenseinde bij Theater Antigone, met kantoor en speelruimte in Kortrijk (West-Vlaanderen) was een locatieproject aan de Belgisch-Franse grensovergang in het nabije Rekkem, waar nu het goed afgesloten douanekantoor nog het enige, maar opvallend aanwezige restant is van wat tot voor korte tijd nog “de grens”, “la frontičre” was, in de volksmond: de “schreve” of “de frontieren”. Rekkem was op de E3 ooit een drukke grensovergang met daarbij horende tribulaties en sterke en andere verhalen.
Niet specifiek over die bepaalde grenspost, maar wel over een grenspost die evengoed die van Rekkem had kunnen zijn, heeft Antigone een theatercollage opgezet onder de titel “Over de schreve/Fables de la frontičre”. Het gaat inderdaad over een tweetalige theatervoorstelling, want aan de ene kant van de grens wordt Nederlands gesproken en aan de andere kant Frans en dit alleen al is voor theatermakers een interessant gegeven, om niet te zeggen een uitdaging.
|
Over de schreve/Fables de la frontičre
(c) Juan Vervliet
|
De productie kwam tot stand in coproductie met Anno ’02 (een reeks initiatieven vanuit jongerenclubs om 1302 op een minder burgerlijke manier te herdenken) en in samenwerking met, van Franse kant Compagnie du Tire Laine en het cultuurcentrum Le Prato uit Rijsel (Lille) en van Vlaamse kant het Ontmoetingscentrum ’t Ghelant uit Menen en Leiedal (Kortrijk). Voor alle participanten was de motivatie om mee te doen de wil om op de ene of andere manier de kunstmatige grenzen tussen mensen en kunsten te overschrijden. Een hele opgave als je bedenkt dat politieke en religieuze leiders steeds meer verdeeldheid zaaien, dat “globalisering” eigenlijk naar “neokolonialisme” overhelt, dat meer vrij verkeer ook meer verkeersregels oplegt.
Voor Theater Antigone, dat uiteindelijk het initiatief in een artistieke vorm moest gieten, heeft deze productie vooral een artistiek-symbolische betekenis in die zin dat, terwijl Antigone nu over een eigen speelruimte beschikt in Kortrijk men toch andere ruimten wil verkennen en daarenboven met andere acteurs, en dus ook met anderstalige acteurs wil samenwerken. In de enkele jaren dat Jos Verbist nu Theater Antigone leidt, is het kleine gezelschap al enkele keren met grotere gezelschappen gaan samenwerken, met onder meer Hollandia (nu: Zuidelijk Toneel Hollandia: ZT Hollandia). Dat zal in de toekomst nog gebeuren. Volgend seizoen wordt met ZT Hollandia “Moordende woorden” gerealiseerd, een stuk dat de oorlog in ex-Joegoslavië als uitgangspunt heeft en dat meteen een confrontatie is tussen twee actrices: Betty Schuurman van ZT Hollandia en Sofie Decleir van Antigone in een regie van twee regisseurs: Jos Verbist en Johan Simons (ZT Hollandia). Naast
|
Over de schreve/Fables de la frontičre
(c) Juan Vervliet
|
het spelen van repertoirestukken heeft Antigone een culturele werking opgezet waarmee men de grens tussen theater en publiek tracht weg te werken. Niet in die mate dat men kijkers gaat ronselen, maar in de zin van zelfparticipatie: er voor zorgen dat de ruimte waarin Antigone theater maakt ook de ruimte is van de wijk, van de buurt en van de wijkbewoners en van de mensen die niet tot de zogezegde kunstelite behoren, die geen acteur of wat voor kunstenaar dan ook zijn. Die mensen krijgen bij Antigone een podium, een stem, een kans om zich te roeren. Die grensgevoeligheid waarmee Theater Antigone bezield is, is vooral een gevoeligheid voor de menselijke en vaak pijnlijke kantjes aan ontmoetingen of afwijzingen tussen mensen. Vanuit dat gevoel is men er dan ook in geslaagd “Over de schreve/Fables de la frontičre” tot een boeiend evenement te laten uitgroeien.
De productie kwam niet zonder moeilijkheden tot stand. Vier spelers haakten af tijdens de repetities en de premičre diende een week uitgesteld. Tijdens die laatste week werd tenslotte een compromis uitgewerkt waardoor een evenwicht werd gevonden tussen het anekdotische en het essentiële. Tussen de volkse verhalen over douaniers en passanten en de diepere betekenis van wat een grens tussen twee landen, tussen twee culturen, eigenlijk wel is en hoe en waarom bepaalde grenzen (zuilen, muren) kunnen ontstaan. Meteen werd ook het evenwicht tussen het komische en het ernstige vastgelegd en kon het uitgedunde team zijn draai vinden. Dat leverde in elk geval boeiende vertolkingen op. Tigran Atanesian, stelde de tragiek van een man zonder papieren zeer scherp. Sylviane Goudat zorgde als volksvrouw zowel in het Frans als in haar typische “vlems” onder meer met de fabel van “puit kruipt uit” voor de couleur locale. Djamel Hadjamar zorgde als een jongleur (in de geest van Dario Fo en Charles Cornette) zowel buiten op de grensparking als binnen in het benauwende douanegebouw voor een spetterend optreden. Van een heel andere orde, maar daarom niet minder boeiend, was dan weer Jos Verbist als de douanebeamte die uit de dood en van achter zijn bureau verrees en de rode draad tussen de verschillende taferelen vlocht. Vooraf had Geert Six als travestie al voor een verrassend begin gezorgd tijdens de welkomsreceptie in openlucht.
De terugkeer met de speciale bus naar Kortrijk verliep in een serene stilte. Het was alsof het publiek dat zo enthousiast het evenement had meegeleefd ineens geen woorden meer vond om er nog verder over te spreken, maar genoeg had aan het verwerken van de vele gevoelens en gedachten die waren losgeweekt.
Info: Theater Antigone, p/a Tacktoren, Korte Kapucijnenstraat z/n, 8500 Kortrijk.
Tel.: 056/24.08.87.
E-mail: post@antigone.be
Website : www.antigone.be
|
| Dit artikel werd reeds 171 keer gelezen. | auteur(s):Roger Arteel |
|