De Vijfde Wand.
Reflecties over figuren- en circustheater. | 27 Maart 2004 |
Figurentheater is heel wat meer dan de gekende poppenkast. Figurentheater is heel wat anders dan de animatie met houten en pluchen figuren die in een pedagogische strijd om het Goede en het Kwade de kinderen laten meejoelen met “Jaa” en “Neee”, eventueel gevarieerd met de verplichte kreet “Daaaarlangs!”
Veel mensen associëren figurentheater met poppenkast, met oubollige poppenkast. Het genre figurentheater is nog vaak met alle clichés en voor-oordelen overladen.
Onbekend maakt onbemind. Toch gebeuren er mooie dingen, steeds meer mensen vinden hun weg naar deze vorm van theater, steeds meer waardering komt er. “Gewone” theaters nemen meer en meer beeldende elementen uit het figurentheater op in hun producties. Deze publicatie wil deze tendensen “verschriftelijken” en theoretisch aanvullen.
Een andere vorm van theater waarop nog te vaak met een dédain wordt neergekeken is het “circustheater”, de mengeling van circus en theater. Ook hier moet het kaf van het koren worden gezift, ook hier moet het duidelijk zijn dat niet elke jonglerende puber in een drukke winkelstraat een uiting van circustheater is.
Beide genres zijn vooral bekend in het gebied van animatie en folklore. We kennen de poppenkast in de klas, op de markt, in de poesjekelder, we kennen de clown op straat, de jongleur in de metrogang. Maar daarnaast is er ook theater in deze genres. Producties die een hoog artistiek peil beogen. En op deze theaterintenties focust dit boek.
Goed figurentheater én circustheater verrassen, ontroeren, spreken aan, laten diepe indrukken (en eventuele catharsismomenten) achter, doordat je als toeschouwer gedwongen wordt anders te kijken dan je eigenlijk in het theater gewoon bent. Figurentheater en circustheater vereisen een andere perceptie. Het theater speelt zich hier niet af tussen de vier wanden rondom een podium, bij deze genres is er sprake van een vijfde wand. Heel letterlijk zelfs: bij circustheater moet je ook naar boven kijken, er gebeurt heel veel tegen de nok van de tent of tegen de hemel. Bij figurentheater vraagt het kijken een extra dimensie: je moet door het object heen kijken, je fantasie laten prikkelen om in het gemanipuleerde object een “levend personage” te zien en tegelijkertijd ervan bewust te zijn dat het maar een stukje plastic is. Die extradimensie is een vijfde wand. Dat kan in de theaterruimte een kleinere ruimte zijn (bv. de poppenkast), dat kan ook een “echte wand” zijn, in de vorm van een videomuur of tv –toestellen, waarop je uitvergroot ziet wat er op de scène in het klein gefilmd wordt. Projectiebeelden als een extra-dimensie, als een vijfde wand.
Dit boek kijkt over de rand van die vijfde wand, beschouwt, reflecteert, wil een voor- en nabeschouwing zijn.
Een paar artikels over het circustheater zijn bewerkingen van artikels uit het programmaboekje Theater in de Piste 2002 (PCT Dommelhof – Neerpelt). In dat jaar zijn er ook bij en in opdracht van Cultuurcel CANON van het departement Onderwijs van het ministerie van de Vlaamse gemeenschap van mij het boekje en de video Figuur(en)theater verschenen. Dit boek De vijfde wand is een grondige bewerking en uitbreiding van Figuur(en)theater.
Het is ook deze keer een liefdesverklaring aan het figurentheater, en aan het circustheater.
Het boek is te verkrijgen bij:
Het boek is te koop voor 12 Euro.
De Vijfde Wand, ISBN: 90-77185-02-X, NUR 677, is een uitgave van Uitgeverij Pro-Art, Sint Pietersnieuwstraat 26, 9000 Gent.
|
| Dit artikel werd reeds 637 keer gelezen. | auteur(s):Tuur Devens |
|
