Theatermaggezien ®
omdat theater belangrijk is...
ARCHIEF 2000 - 2014

De vrucht van hun arbeid 21 Oktober 2003

Het dorp verdwijnt, de stad wordt almaar groter. Landbouw krimpt in, industrie rukt op. Deze problematiek van vernieuwen en afsterven, van conflicten en mislukkingen houdt de Britse schrijver John Berger al lang wakker. Hij liet indertijd Londen achter zich en meteen ook zijn inzet voor het stadsproletariaat. Hij ging er van uit de bij de strijd van de arbeiders ook de boeren hoorden en hij wilde deze laatste groep beter leren kennen. Hij ging in een bergdorp wonen in Frankrijk, hielp de boeren bij het oogsten en schreef wat hij dagelijks hoorde en zag in een literaire vorm neer. Eerst gewantrouwd door de dorpelingen, werd hij stilaan door hen gewaardeerd, eens ze beseften dat schrijven ook werken was en ze zelf in een Franse vertaling konden lezen wat hij in het Engels had geschreven.

John Berger is een sociaal en politiek geëngageerd auteur en dat komt in de trilogie De vrucht van hun arbeid dan ook tot uiting. Hij heeft het over de verdwijnende boerenstiel en de ontvoogding van de dorpen tot er alleen nog ouden, zieken en zonderlingen overblijven. Zo’n ongewoon personage is Lucie Cabrol. Klein van gestalte en graatmager, kritisch en goed van de tongriem gesneden en om dat alles uitgestoten, leeft Lucie alleen op de berg, tot ze “ontdekt” wordt door Jean, een man met vele twijfels, die Lucie met al haar passie voor hem, achterlaat om in Amerika geluk en geld te gaan zoeken. Na veertig jaar komt hij terug, niet helemaal gelukkig en daar is Lucie weer. En bij Jean is er ook weer de twijfel. Tot er iets totaal onverwachts gebeurt en Jean Lucie voorgoed kwijt is, hoewel ze hem ook nooit meer loslaat.

Regisseur Herwig De Weerdt kiest in zijn bewerking en zijn regie van De vrucht van hun arbeid, niet voor de sociale of politieke thema’s die Berger in zijn boeken legt, maar voor de direct herkenbare problematiek van mensen die hunkeren naar gezelschap, genegenheid en gemeenschap. Hij laat zich niet verleiden tot melodramatische liefdesscènes. Hij en zijn spelers houden het sober in aankleding, zegging en spel. Afstandelijk en eerder geënt op het suggereren van emoties dan van het uitmelken ervan. Een toegift aan de volkse toon die achter het gegeven steekt, is de bestendige aanwezigheid van muzikant Bernard Van Lent, die door Bob De Moor een paar keer in het spel betrokken wordt, maar vooral op de juiste momenten met zijn accordeon invult wat, en dat is dan ook de bedoeling van de regie, de spelers niet met woorden kunnen zeggen.

Voor Bob De Moor is Jean een geknipte rol. Hij vertelt gezapig in een sappige taal, legt al eens een woord uit, permitteert zich op gepaste tijd het publiek rechtstreeks aan te spreken, blijft geestig, zichzelf relativerend en gemoedelijk. Ook in de scènes met Lucie is er afwisseling tussen vertellen en dialoog en haast ongemerkt zit je midden een hoogoplopend samenspel waarin Tania Van der Sanden zich stilaan losmaakt van het zonderlinge imago waarmee ze als Lucie haar entree doet. Ze neemt verschillende gedaanten aan, maar blijft ook het mysterieuze behouden, waardoor ze als vrouw zo moeilijk te grijpen en te begrijpen is. Met Lucie krijgt het stuk een grotere dimensie en gaat het zeer ver weg van het anekdotische waar het mee begint. Lucie wordt een symbool voor energie en levenszin. In de creatie van Lucie toont John Berger zich een intelligent auteur en is Tania Van der Sanden een boeiende actrice.


Was tot 15.11.2003 op tournee in Vlaamse culturele centra.

Info: info@malpertuis.be
Tel.: 051/40.62.90.

Dit artikel werd reeds 196 keer gelezen.auteur(s):Roger Arteel